BÁO CÁO SÁNG KIẾN MỘT SỐ BIỆN PHÁP GIÚP TRẺ MẪU GIÁO 5 – 6 TUỔI PHÁT TRIỂN LĨNH VỰC THỂ CHẤT GIÁO VIÊN: TRẦN THỊ THƯƠNG

PHÒNG GIÁO DỤC ĐÀO TẠO HUYỆN ĐẠI LỘC
TRƯỜNG MẦM NON ĐẠI HIỆP

ĐỀ TÀI:

MỘT SỐ BIỆN PHÁP GIÚP TRẺ MẪU GIÁO 5 – 6 TUỔI
PHÁT TRIỂN LĨNH VỰC THỂ CHẤT

Tác giả: Trần Thị Thương
Chức vụ: Giáo viên
Đơn vị: Trường mầm non Đại Hiệp

Tháng 03 năm 2024

CỘNG HOÀ XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
Độc lập – Tự do – Hạnh phúc

BÁO CÁO SÁNG KIẾN
MỘT SỐ BIỆN PHÁP GIÚP TRẺ MẪU GIÁO 5 – 6 TUỔI PHÁT TRIỂN LĨNH VỰC THỂ CHẤT
1. Mô tả bản chất của sáng kiến:
Trẻ em là tương lai của đất nước là hạnh phúc của mọi gia đình, việc bảo vệ chăm sóc và giáo dục trẻ không là trách nhiệm của riêng ai mà mọi người trong xã hội cùng với gia đình đều có trách nhiệm, chăm sóc giáo dục trẻ em ngay từ những tháng năm đầu của cuộc đời là một việc làm hết sức cần thiết và vô cùng quan trọng.
Một đứa trẻ có một trí tuệ tốt, thông minh, nhanh nhẹn thì yếu tố đầu tiên là phải có một thể chất tốt, đó là trẻ khỏe mạnh, có cân nặng và chiều cao phát triển bình thường theo lứa tuổi, thực hiện được các vận động cơ bản một cách vững vàng, đúng tư thế, có khả năng phối hợp các giác quan, vận động nhịp nhàng, biết định hướng trong không gian, có kỷ năng trong một số hoạt động cần sự khéo léo của đôi tay, đôi chân…
Muốn trẻ phát triển tốt về thể chất thì cần hai yếu tố, hai yếu tố nầy luôn luôn song hành, bổ trợ cho nhau, góp sức cùng nhau để tạo dựng một thân hình, một trí tuệ tốt đó chính là “Phát triển vận động và giáo dục dinh dưỡng sức khỏe”
Phát triển thể chất (vận động) là một trong những nhiệm vụ của phát triển thể chất nhằm góp phần phát triển toàn diện cho trẻ mầm non. Dưới góc độ sinh lý học, vận động là sự chuyển động của cơ thể con người trong đó có sự tham gia của hệ cơ, hệ xương và sự điều khiển của hệ thần kinh.
Chế độ vận động hợp lý, phù hợp với kinh nghiệm vận động sở thích mong muốn của trẻ và khả năng của cơ thể trẻ sẽ thỏa mãn nhu cầu sinh học của trẻ nhằm giúp trẻ phát triển một cách toàn diện.
Phát triển vận động bao gồm:
Tập động tác phát triển các nhóm cơ và hô hấp. Tập luyện các kĩ năng vận động cơ bản và phát triển các tố chất trong vận động, tập các cử động bàn tay, ngón tay và sử dụng một số đồ dùng, dụng cụ.
Trẻ mầm non cơ thể đang phát triển, hệ thần kinh, cơ xương hình thành nhanh, bộ máy hô hấp, tiêu hóa đang dần hoàn thiện, muốn trẻ phát triển cân đối, hài hòa thì ngay từ độ tuổi mầm non chúng ta cần có sự quan tâm đúng mức, có những bài tập phù hợp đặc điểm tâm sinh lý, khả năng, độ tuổi để trẻ phát triển.
Giáo dục dinh dưỡng và sức khỏe bao gồm:
Nhận biết một số món ăn, thực phẩm thông thư¬ờng, ích lợi đối với sức khỏe.
Tập làm một số việc tự phục vụ trong sinh hoạt, giữ gìn sức khoẻ và an toàn.
Ngoài ra trẻ cần nắm bắt một số hiểu biết về thực phẩm và ích lợi của việc ăn uống đối với sức khoẻ, có một số thói quen, kĩ năng tốt trong ăn uống, giữ gìn sức khoẻ và đảm bảo sự an toàn của bản thân.
Tổ chức ăn như xây dựng chế độ ăn, khẩu phần ăn phù hợp với độ tuổi:
Tổ chức ngủ cho trẻ ngủ một giấc buổi trưa (khoảng 150 phút).
Vệ sinh cá nhân, vệ sinh môi trường, vệ sinh phòng nhóm, đồ dùng, đồ chơi, giữ sạch nguồn nước và xử lí rác, nước thải.
Chăm sóc sức khỏe và an toàn như khám sức khoẻ định kỳ, theo dõi, đánh giá sự phát triển của cân nặng và chiều cao theo lứa tuổi, phòng chống suy dinh dưỡng, béo phì, phòng tránh các bệnh thường gặp, theo dõi tiêm chủng, bảo vệ an toàn và phòng tránh một số tai nạn thường gặp.
Nhận thức được tầm quan trọng của việc giáo dục thể chất đối với trẻ mầm non trong giai đoạn này nên tôi đã chọn nghiên cứu đề tài “Biện pháp giúp trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi phát triển lĩnh vực thể chất”
1.1. Các giải pháp thực hiện, các bước và cách thức thực hiện:
1.1.1. Nêu cao tầm quan trọng của dinh dưỡng đối với sự phát triển thể chất của trẻ:
Chúng ta biết rằng dinh dưỡng có vai trò vô cùng quan trọng đối với sự phát triển cân nặng, chiều cao góp phần nâng cao sức khoẻ và sự phát triển của các bộ phận trong cơ thể con người nói chung, cơ thể trẻ em nói riêng lại càng quan trọng hơn. Chất dinh dưỡng bao gồm các chất sinh năng lượng và chất không sinh năng lượng. Chất sinh năng lượng gồm đạm, béo và bột đường. Chất không sinh năng lượng gồm các vitamin, chất khoáng và nước.
Chất đạm (protid) là chất dinh dưỡng quan trọng số một, được coi là yếu tố tạo nên sự sống. Chất đạm có vai trò quan trọng trong quá trình duy trì và phát triển các chất cơ bản của hoạt động sống; là nguyên vật liệu để cấu trúc, xây dựng và tái tạo các tổ chức trong cơ thể; là thành phần chính của các kháng thể giúp cơ thể chống lại các bệnh nhiễm khuẩn, thực hiện chức năng miễn dịch; là thành phần của các men và các nội tiết tố (hormon) rất quan trọng trong hoạt động chuyển hoá của cơ thể; có vai trò đặc biệt quan trọng trong di truyền, hình thành và hoàn thiện hệ thần kinh giúp cơ thể phát triển cả về trí tuệ và tầm vóc. Chất đạm còn là nguồn cung cấp năng lượng cho cơ thể, 1gam protid cung cấp 4 Kcal.
Chất đạm có nhiều trong thức ăn có nguồn gốc động vật như thịt, cá, sữa, trứng, tôm, cua…và thức ăn có nguồn gốc thực vật như đậu, đỗ, lạc, vừng, gạo…
Trong bữa ăn hàng ngày, cần cân đối tỷ lệ chất đạm có nguồn gốc động vật và thực vật. Ở trẻ lứa tuổi mầm non tỷ lệ đạm động vật/đạm tổng số cần đạt ở mức từ 50 – 70% (tùy theo lứa tuổi).
Chất béo (lipid) là nhóm chất dinh dưỡng chính và cần thiết cho sự sống, là nguồn cung cấp năng lượng và các acid béo cần thiết, là dung môi hòa tan và là chất mang của các vitamin tan trong chất béo như vitamin A, vitamin D, vitamin E, vitamin K…, giúp trẻ hấp thu và sử dụng tốt các vitamin này, làm tăng cảm giác ngon miệng. Đặc biệt chất béo là nguồn cung cấp năng lượng cao gấp hơn 2 lần so với chất đạm và chất bột đường, 1gam lipid cung cấp 9 Kcal.
Chất béo nguồn gốc động vật gồm: sữa mẹ, mỡ, sữa, bơ, lòng đỏ trứng…
Chất béo nguồn gốc thực vật là dầu phụng, dầu mè, dầu dừa, đậu nành,….
Trong bữa ăn hàng ngày cô giáo trường mầm non phối hợp với phụ huynh cần cung cấp cân đối chất béo, chất đạm giữa động vật và thực vật để làm phong phú thêm khẩu phần ăn của trẻ và giúp các vi ta min A, D, E hấp thụ làm cho da trẻ mỏng, min, hồng hào, chắc, cứng xương và mắt sáng.
Chất bột đường (glucid) là nguồn cung cấp năng lượng chính cho cơ thể, tạo đà tốt cho sự phát triển của trẻ, 1gam glucid cung cấp 4 Kcal. Glucid tham gia cấu tạo nên tế bào, các mô và điều hòa hoạt động của cơ thể
Nguồn thực phẩm cung cấp chất bột đường chủ yếu từ ngũ cốc (gạo, bột mì, ngô, khoai, sắn,…), các loại hoa quả tươi có vị ngọt (chuối, táo, xoài, cam, củ cải đường …), đường, mật, bánh, kẹo…
Trẻ ở độ tuổi mầm non cần được cung cấp đầy đủ chất bột đường, vì cơ thể trẻ đang lớn, cần nhiều năng lượng cho hoạt động hiếu động, chạy, nhảy, đi, đứng, sinh hoạt, vui chơi trong ngày, khi nào trẻ có vấn đề về sức khỏe thì mới nằm im, ít hoạt động, đó là dấu hiệu không tốt mà các bậc phụ huynh và cô giáo mầm non cần luu ý: Vitamin và khoáng chất là những chất dinh dưỡng rất cần thiết cho cơ thể
Tuy hàng ngày chỉ cần một lượng rất ít, nhưng nếu thiếu sẽ gây ra tình trạng bệnh lý cho trẻ. Vitamin tham gia vào hầu hết các quá trình hoạt động của cơ thể, với vai trò chính như sau:
– Chức năng điều hòa tăng trưởng: vitamin A, vitamin E, vitamin C.
– Chức năng phát triển tế bào biểu mô: vitamin A, vitamin D, vitamin C,
vitamin, B2, vitamin PP
– Chức năng miễn dịch: vitamin A, vitamin C.
– Chức năng hệ thần kinh: vitamin nhóm B (B1, B2, B12, PP), vitamin E.
– Chức năng nhìn: vitamin A.
– Chức năng đông máu: vitamin K, vitamin C
– Chức năng bảo vệ cơ thể và chống lão hóa: vitamin A, vitamin E, beta caroten, vitamin C.
Những vitamin đặc biệt quan trọng đối với sự phát triển của trẻ là vitamin A, vitamin C, vitamin D, vitamin nhóm B…
Những khoáng chất quan trọng với sức khỏe của trẻ là sắt, can xi, iot, axit folic, kẽm…
Nước rất cần thiết đối với cơ thể con người, nước cần thiết cho sự tăng trưởng và duy trì sức khỏe bởi nó liên quan đến các phản ứng, các quá trình chuyển hoá quan trọng trong cơ thể. Để tiêu hóa, hấp thu, sử dụng tốt thực phẩm cần phải có nước. Ngoài ra, nước còn giúp đào thải các chất độc hại ra ngoài cơ thể qua nước tiểu, mồ hôi.
Là một giáo viên mầm non, tôi luôn tìm hiểu những kiến thức về dinh dưỡng để biết sự đóng góp các chất dinh dưỡng vào sự phát triển cơ thể trẻ, từ đó có sự phối kết hợp với phụ huynh, phối kết hợp với nhà trường trong việc lên thực đơn, tư vấn, tuyên truyền cho phụ huynh để bữa ăn của trẻ đảm bảo đủ năng lượng, đủ cơ cấu thành phần các chất, nhằm góp phần phát triển thể chất cho trẻ.
1.1.2. Tăng cường công tác giáo dục dinh dưỡng và sức khỏe để phát triển thể chất cho trẻ:
Ở thời đại ngày nay kinh tế xã hội ngày càng phát triển, bữa ăn của người dân Việt nam nói chung, người dân xã Đại Hiệp nói riêng đã được cải thiện trong thời gian gần đây nhưng tình trạng thiếu dinh dưỡng ở trẻ em, tỷ lệ chậm tăng trưởng, thiếu vi chất vẫn còn khá phổ biến, một số phụ huynh ít quan tâm đến chế độ ăn uống của trẻ dẫn đến suy dinh dưỡng, một số phụ huynh lại quá chú ý đến bữa ăn dẫn đến trẻ béo phì ….
Trẻ mầm non chưa có nhận thức về dinh dưỡng, trẻ có đầy đủ mọi thứ, muốn gì được nấy, được ba mẹ nuông chiều, lại cho ăn vặt, nhất là những bà mẹ thiếu kiến thức đẫn đến tình trạng biến ăn do hôi miệng lâu dần sẽ dẫn đến thiếu các chất dinh dưỡng, đó là yếu tố ảnh hưởng tới sự phát triển tối ưu của trẻ, sự thiếu hụt này kéo dài sẽ ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe trẻ làm giảm sút thể lực và khả năng hoạt động tiếp thu kiến thức ở trẻ. Từ đó tôi luôn chú ý công tác giáo dục dinh dưỡng cho trẻ ở mọi lúc, mọi nơi, trong hoạt động vui chơi, hoạt động học, hoạt động ngoài trời, hoạt động nêu gương và không quên phối hợp phụ huynh cùng giáo dục.
Cho trẻ biết thực phẩm có nhiều cách ăn khác nhau như ăn sống, ăn chín, mỗi thực phẩm có nhiều dạng chế biến như luột, xào, kho, làm bánh, nem, chả….
Ví dụ: Quả đu đủ, khi còn xanh có thể làm gỏi, nấu canh, xào, khi chín có thể cắt miếng để ăn, làm sinh tố, ướp đường…
Bên cạnh đó tôi còn dạy trẻ biết lợi ích của thực phẩm đối với sức khỏe con người, giáo dục trẻ biết những thực phẩm có nhiều năng lượng giúp trẻ vui chơi, chạy nhảy như sữa, cơm, bắp, khoai, thịt, cá, trứng, dầu, mỡ, đậu…Thực phẩm giúp sáng mắt, da đẹp là các loại trái cây, rau củ… thực phẩm giúp bé nhanh lớn, thông minh là gạo, mì, thịt, cá, trứng, sữa, dầu, mỡ, rau, củ, trái cây…
Cho trẻ biết tháp dinh dưỡng, những thực phẩm nào cần ăn ít, ăn vừa, ăn đủ… để trẻ tự biết cách lựa chọn tốt nhất cho cơ thể mình.
Giáo dục trẻ hiểu nếu ăn ít, ăn không đủ các loại thức ăn, thức ăn không sạch sẽ thì trẻ sẽ bị ốm dau, suy dinh dưỡng, mệt mõi, không tham gia cùng bạn những trò chơi vui vẻ… ngược lại nếu ăn không đúng cách, ăn nhiều quá sẽ dễ bị béo phì, do đó các con cần ăn sạch, ăn nhiều loại thực phẩm khác nhau với đầy đủ số lượng và các nhóm thực phẩm.
Ngoài ra cô giáo cần giáo dục cho trẻ biết bảo vệ sức khỏe của mình như ăn chín, uống sôi tránh được bệnh về tiêu hóa, có hành vi văn minh trong ăn uống, rửa, gọt hoa quả trước khi ăn, biết rửa tay bằng xà phòng trước khi ăn, sau khi đi vệ sinh…
Qua 2 biện pháp nêu trên đa số trẻ lớp tôi đã hiểu được tầm quan trọng của dinh dưỡng đối với cơ thể, nhận biết được các loại thực phẩm cần thiết cho sự phát triển về cân nặng, chiều cao, sáng mắt, đẹp da….để ăn uống phù hợp.
Tuy nhiên muốn phát triển tốt lĩnh vực thể chất cho trẻ ngoài chú trọng về mặt dinh dưỡng chúng ta còn phải chú trọng phát triển vận động qua các hoạt động học. tập, vui chơi đúng cách, vừa sức với trẻ thơ. Vì vậy tôi tiếp tục nghiên cứu các biện pháp sau.
1.1.3. Giáo dục phát triển vận động nhằm góp phần nâng cao chất lượng lĩnh vực phát triển thể chất lứa tuổi mầm non:
Vận động giữ vai trò quan trọng trong giáo dục thể chất cho trẻ mẫu giáo, làm cho cơ bắp và toàn bộ cơ thể hoạt động, do đó tăng cường hoạt động các hệ hô hấp, hệ tuần hoàn, tăng cường trao đổi chất và tăng cường sức khỏe. Trẻ vận động tốt chứng tỏ trẻ có sức khỏe tốt.
Sự phát triển vận động gắn chặt với sự phát triển toàn bộ cơ thể và tâm lý của trẻ. Vì vậy khi lập chương trình phát triển thể chất cẩn dựa trên những cơ sở:
Lựa chọn bài tập, trò chơi vận động có tác dụng chung đến cơ thể và nhiều cơ bắp tham gia, chọn bài tập, trò chơi gây hứng thú và phải vừa sức, tăng cường các nhóm cơ bắp còn yếu về mặt sinh lý và giáo dục tư thế đúng, giáo dục kĩ năng hành động và vận động trong tập thể.
Các trò chơi vận động như nhảy lò cò, mèo đuổi chuột, dung dăng dung dẻ, bịt mắt bắt dê…Trò chơi thể thao như ném bóng rổ, đá bóng mi ni, tung bóng qua dây, chạy nhanh 40m, chơi boling….. là những hình thức hoạt động hấp dẫn trẻ em và có tác dụng giáo dục rất cao, giúp trẻ đoàn kết khi chơi, tính đồng đội, tính kiên trì nhẫn nại, tính kỷ luật cũng được hình thành từ các trò chơi vận động này, trẻ tham gia chơi hiệu quả là góp phần nâng cao chất lượng lĩnh vực phát triển thể chất.
Để đảm bảo sức khỏe cho trẻ bản thân tôi luôn thực hiện nghiêm túc chế độ sinh hoạt 1 ngày của trẻ.
Chế độ sinh hoạt phải thỏa mãn nhu cầu phát triển phù hợp với độ tuổi. đảm bảo điều kiện vệ sinh cho trẻ và tạo ra cảm giác an toàn, xuất phát từ nhu cầu tự nhiên, không gò ép, áp đặt.
Khi thực hiện phải linh hoạt, mềm dẻo dựa trên hoàn cảnh, điều kiện và đặc điểm của từng trẻ, cho trẻ hoạt động tích cực và nghĩ ngơi thoải mái.
Coi trọng nguyên tắc vừa sức, đặc điểm cá nhân, đảm bảo theo trình tự dễ trước, khó sau, đơn giản trước, phúc tạp sau, tạo nề nếp và thói quen cho trẻ. phù hợp với khả năng tiếp thu để mọi trẻ có thể cùng tham gia trong giờ luyện tập, nếu bài dạy có nội dung quá đơn giản, khối lượng vận động quá ít sẽ khiến tác dụng rèn luyện cơ thể không cao và cũng khiến cho trẻ không hứng thú, ngược
lại, nếu nội dung và lượng vận động quá cao có thể sẽ khiến trẻ sợ hãi và không tiếp thu được bài tập. Các hình thức vận động rèn thể lực cho trẻ bao gồm:
Thể dục buổi sáng, thể dục giờ học, trò chơi vận động, trò chơi dân gian, một số hoạt động ngoài trời…..Thông qua các hình thức này trẻ được phát triển đầy đủ các bộ phận trong cơ thể như hô hấp, tay vai, bụng lườn, chân bật, điều hòa… sẽ giúp các hệ hô hấp, tuần hoàn, thần kinh hoạt động tốt, tăng cường sự dẻo dai, săn chắc của các cơ bắp, khả năng phối hợp các giác quan và vận động cơ bản một cách vững vàng, đúng tư thế, dần hình thành những kĩ năng trong một số hoạt động cần sự khéo léo của đôi tay, đôi chân, sự nhanh nhẹn của đôi mắt có như thế thì trẻ mới phát triển vận động tốt.
Trong quá trình tổ chức cho trẻ tập luyện tôi lưu ý cần lựa chọn hình thức phù hợp đặc điểm tâm sinh lý của trẻ từng độ tuổi nhằm phát huy tính tích cực ở trẻ, cần linh động trong tổ chức tập luyện. Ngoài ra cần chú ý đến trò chơi đó tổ chức chơi vào lúc nào, trong tiết học hay mọi lúc mọi nơi, trong lớp hay ngoài trời để chọn trò chơi cho phù hợp.
Ví dụ: Đối với trò chơi vận động tổ chức nhằm thay đổi trạng thái vận động của trẻ thì tôi chọn những trò chơi vận động nhẹ nhàng còn nếu trò chơi trong hoạt động thể dục thì tôi chú ý đến tính chất động tĩnh. Nếu vận động cơ bản là chân nên chọn trò chơi động tác tay như ném bóng, tung bóng…Còn nếu bài tập vận động cơ bản là tay thì chọn những trò chơi chân, bụng…
Sau khi tổ chức ở hoạt động học, giáo viên củng cố kỹ năng cho trẻ qua trò chơi ở mọi lúc mọi nơi.
Tận dụng môi trường sẵn có: Chơi cát nước, các đồ chơi phát triển thể lực tôi định hướng và bao quát cho trẻ chơi tránh sợ trẻ mệt, ngã mà không cho trẻ chơi những vận động mà trẻ thích. Bao quát và xử lý kịp thời đối với những trẻ hiếu động tránh để trẻ hoạt động quá sức và không đảm bảo an toàn cho trẻ đồng thời chú ý đến trẻ có thể lực, sức khỏe yếu hơn mà giao nhiệm vụ vừa sức khi chơi.
Ví dụ:
Dạy trẻ bài chạy 40m, đây là yêu cầu dành chung cho tất cả các cháu trong lớp, song nếu lớp có 1-2 cháu thể lực yếu hơn thì tôi có thể chạy cùng trẻ, để động viên và dìu chân (Chỉ là tâm lý) trẻ chạy, nếu thấy trẻ mệt không đủ sức chạy tiếp tôi có thể ra lệnh cho trẻ ngừng chạy, đi vừa, đi chậm… để đảm bảo sức khỏe, hoặc có trẻ chạy hơn 40 m mà vẫn không dừng lại vì quá phấn khích, các bạn hoan hô nhiều, hiếu thắng… thì khi đó tôi ra lệnh cho cháu ngừng lại vì đã đạt yêu cầu.
1.1.4. Phối hợp với phụ huynh để nâng cao phát triển thể chất cho trẻ:
Ngay đầu năm học trong các cuộc họp phụ huynh, hoặc thông qua việc trao đổi hằng ngày, qua góc tuyên truyền … Tôi thường xuyên trao đổi với phụ huynh nắm được tầm quan trọng của chuyên đề phát triển thể chất tôi gợi ý cho phụ huynh những nội dung biện pháp, nhằm rèn luyện phát triển thể chất cho trẻ để phụ huynh có thêm kiến thức, kinh nghiệm và phối hợp với giáo viên trong quá trình chăm sóc, giáo dục trẻ, về nhu cầu dinh dưỡng, thói quen vệ sinh, các bài tập cần dạy trẻ hằng ngày : Ví dụ ở nhà phụ huynh nên cho trẻ đi bộ thể dục, luyện cho trẻ chơi các trò chơi vận động, các trò chơi dân gian phù hợp như: Tập đánh cầu lông, đá cầu hoặc phụ huynh có thể làm những đồ chơi tự tạo để rèn luyện thể lực cho trẻ như leo thang, xích đu, đi thăng bằng trên ghế… Ngoài ra tôi còn phối kết hợp với phụ huynh nhiều hơn như tuyên truyền trên loa của trường vào mỗi sáng đón trẻ, mỗi chiều trả trẻ thứ 2,4, 6 hàng tuần, tuyên truyền qua các lần họp phụ huynh đầu năm, giữa năm, cuối năm và các đợt truyền thông định kỳ về nội dung chăm sóc – nuôi dưỡng – giáo dục trẻ như phòng bệnh theo mùa, tiêm chủng mở rộng, vệ sinh răng miệng, rửa tay đúng cách, ăn uống đảm bảo dinh dưỡng, vận động đúng cách, hợp lý, trong đó tôi chú trọng các vấn đề để phát triển lĩnh vực thể chất cho trẻ đó là:
Tuyên truyền về dinh dưỡng và sức khỏe:
– Ăn uống hợp lý, đúng cách, đảm bảo cân đối các chất dinh dưỡng.
– Ngủ đủ giấc, đúng giờ, chỗ ngủ thoáng mát, ấm đông, mát hè.
– Vệ sinh cá nhân sạch sẽ, có thói quen tốt trong ăn uống, biết rữa tay trước và sau khi ăn, sau khi đi đại tiểu tiện….
– Phòng một số bệnh thông thường thường gặp theo mùa cho trẻ.
– Biết làm một số việc vừa sức để giúp đỡ cô giáo, ba mẹ, biết tự phục vụ bản thân một số việc đơn giản có thể làm được.
– Biết giữ gìn sức khỏe và biết chơi các trò chơi, đồ chơi mang tính chất an toàn
Tuyên truyền về giáo dục thể chất.
– Tham gia vào các trò chơi vận động lúc ở nhà cũng như ở trường.
– Tham gia vào các hoạt động thể dục thể thao phù hợp với độ tuổi.
– Tham gia vào các hoạt động ở giờ thể dục buổi sáng, thể dục giờ học, luyện tập các động tác bò, trườn, trèo, leo, chạy, nhảy, đi, đứng…
Ngoài ra còn tuyên truyền phụ huynh tại bản tin nhà trường tuyên truyền các nội dung dinh dưỡng, vệ sinh, thói quen tốt cho sức khỏe, phát triển thể chất cho trẻ, mời phụ huynh tham gia dự trực tiếp các buổi giao lưu thể thao, tham gia các trò chơi trong ngày hội ngày lễ. tăng cường đưa trẻ tham gia các hoạt động giao lưu, dạo chơi dã ngoại, tham quan cùng với gia đình, bạn bè, cho trẻ tự mang vác một số đồ dùng cá nhân vừa sức, cho trẻ đi bộ, leo trèo có sự quan sát của người lớn để tăng cường dẻo dai, sức bền, rắn chắc xương tăng cường sức khỏe đồng thời giáo dục trẻ tính tự lập, lòng kiên nhẫn, chịu khó, tự phục vụ mình, không trông chờ vào người khác…
Phối hợp với phụ huynh có những hổ trợ về tinh thần và vật chất (Cùng tham gia làm đồ chơi với giáo viên, ủng hộ các nguyên vật liệu…) Trong việc xây dựng môi trường vui chơi vận động cho trẻ ở trường.

Đối với các hoạt động trong ngày: Ở nhà bố mẹ không làm thay hết mọi việc cho trẻ mà tập cho trẻ làm những công việc đơn giản vừa sức.
Giúp phụ huynh thấy được tầm quan trọng của việc phát triển thể lực cho trẻ. Ngoài chế độ dinh dưỡng hợp lý trẻ cần luyện tập phát triển thể lực ở lứa tuổi mầm non đặc biệt là đối với trẻ 5 tuổi. Trẻ khỏe mạnh thể lực tốt thì mới có điều kiện để hoàn thành tốt nhiệm vụ học tập, vui chơi ở trường cũng như ở nhà và chuẩn bị tâm thế để bước vào trường phổ thông.
1.2. Phân tích tình trạng của giải pháp đã biết:
* Ưu điểm:
Năm học 2023-2024 tôi được phân công chủ nhiệm lớp lớn 3, sĩ số học sinh của lớp: 36 cháu/2 giáo viên.
Được sự quan tâm của các cấp lãnh đạo, nhà trường tạo điều kiện cho giáo viên, học sinh có phòng học rộng rãi thoáng mát, sân trường sạch đẹp, an toàn, sân chơi, bãi tập đảm bảo diện tích, có cây bóng mát để cô và trò tham gia các hoạt động giáo dục thể chất ngoài trời. Cơ sở vật chất, thiết bị, đồ dùng, đồ chơi cơ bản đảm bảo thực hiện chuyên đề giáo dục phát triển thể chất.
Nhà trường thường xuyên xây dựng thực đơn với những loại thực phẩm giàu chất dinh dưỡng, cấp dưỡng chế biến ngon, hợp khẩu vị với trẻ, trẻ ăn ngon hết xuất, định lượng khẩu phần đạt yêu cầu, mức đóng góp tiền ăn của phụ huynh tương đối cao so với nông thôn.
Nhà trường thường xuyên chú trọng đến lĩnh vực phát triển vận động ( thể chất) theo hướng dẫn nhiệm vụ năm học của ngành GD&ĐT Đại Lộc, trong 3 năm học qua thường xuyên tổ chức chuyên đề giáo dục thể chất để giáo viên học hỏi, rút kinh nghiệm, trao đổi kiến thức, nâng cao chất lượng giáo dục – chăm sóc nuôi dưỡng và sức khỏe trẻ trong nhà trường.
Nhà trường đã trang bị một số đồ dùng trang thiết bị phục vụ cho hoạt động thể chất như thang leo, ghế băng, bóng rỗ, … Để phục vụ tốt chuyên đề phát triển thể chất tại trường, tại lớp.
* Nhược điểm:
Tỷ lệ suy dinh dưỡng còn cao, trẻ mới đi học năm đầu ở trường mầm non. Đa số phụ huynh là hộ nông nghiệp còn khó khăn về kinh tế, nên việc phát triển thể chất của trẻ chưa được chú trọng, chế độ dinh dưỡng ở gia đình cho trẻ chưa đảm bảo theo độ tuổi.
Những thay đổi thất thường về khí hậu về thời tiết làm cho cơ thể non yếu, phát triển chưa hoàn chỉnh của một số trẻ bị tổn thương dẫn đến trẻ biếng ăn, mệt mỏi, hoạt động kém, nóng sốt, sụt cân…
Môi trường vận động vui chơi cho trẻ tuy nhà trường có bổ sung nhưng chưa đủ về số lượng và đa dạng về chủng loại để đáp ứng yêu cầu cho trẻ hoạt động và vui chơi.
Từ đó tôi đã quyết tâm nghiên cứu và áp dụng những biện pháp để giáo dục thể chất cho trẻ trong lớp lớn 3, phấn đấu đến cuối năm học sẽ đạt các chỉ tiêu kế hoạch mà nhà trường đã đưa ra.
1.3. Nội dung đã cải tiến, sáng tạo để khắc phục những nhược điểm hiện tại
Việc phát triển lĩnh vực thể chất cho trẻ cần tập trung chú trọng nâng cao tầm nhận thức về vấn đề dinh dưỡng cũng như giáo dục dinh dưỡng cho trẻ mầm non, để trẻ hiểu rằng dinh dưỡng đóng vai trò quan trọng trong việc hình thành và phát triển con người, như các hệ cơ, thần kinh, hệ xương, hệ tiêu hóa, hệ vận động…. để duy trì sự sống của con người.
Thực hiện vận động hợp lý, vừa sức để tăng cường sự dẻo dai, bền bỉ, rèn luyện tính chịu khó, khắc phục khó khăn, biết lao động tự phục vụ của mỗi trẻ.
Tham gia các hoạt động thể thao phù hợp với lứa tuổi để phát triển thể chất.
Phối kết hợp với phụ huynh để cùng giáo dục trẻ, cùng chăm lo cho trẻ nhằm giúp trẻ có một thân hình cân đối, hài hòa, nâng tầm vóc chiều cao, nâng sự phát triển trí lực của người Việt Nam lên một bước mới sánh cùng các nước bạn trên thế giới.
1.4. Khả năng áp dụng của sáng kiến:
Sau khi áp dụng những biện pháp trên tôi nhận thấy chất lượng giáo dục về lĩnh vực thể chất cho trẻ được tăng lên rõ rệt. Trẻ được nâng cao về dinh dưỡng, sức khỏe được tăng lên, mức độ vận động cao hơn. Trẻ được hình thành một cơ thể khỏe mạnh, với sức đề kháng cao để có thể học tập và vận động tốt hơn.
1.5. Các điều kiện cần thiết để áp dụng sáng kiến:
a. Điều kiện về con người:
Cô giáo có tấm lòng yêu trẻ, nhiệt tình, chịu thương chịu khó, tìm tòi, sáng tạo. Tăng cường sự phối hợp và làm tốt công tác tuyên truyền hơn nữa với các bậc phụ huynh về dinh dưỡng cho trẻ, nâng mức tiền ăn để thành phần thực phẩm đảm bảo đa dạng về chất, nhất là những chất có khả năng phát triển chiều cao và trí tuệ.
Nêu cao vai trò, chú trọng hơn vào dinh dưỡng, sức khỏe cho trẻ nhằm hình thành đảm bảo một nền tảng sức khỏe tốt cho trẻ phát triển, tuy nhiên cô giáo cần kiên trì nhẫn nại, từng bước có cách giáo dục phù hợp, đây cũng là điều kiện, phương tiện cần thiết để thực hiện và áp dụng giải pháp.
b. Điều kiện về cơ sở vật chất:
Cần đầu tư thêm khu giáo dục thể chất các đồ chơi đa dạng, phong phú như vượt chướng ngại vật, đi xe đạp để trẻ được rèn luyện, được tham gia các hoạt động, các bài tập về trườn, trèo, leo, chạy, nhảy thuận lợi hơn, đảm bảo an toàn hơn.
1.6. Hiệu quả sáng kiến mang lại:
Giáo dục phát triển thể chất là một nội dung quan trọng trong chương trình giáo dục mầm non. Việc thực hiện nâng cao chất lượng giáo dục phát triển thể chất là cơ sở quan trọng nhằm nâng cao chất lượng giáo dục thể chất cho trẻ, góp phần vào sự phát triển toàn diện cho trẻ ngay từ bậc học đầu tiên.
Thực hiện đề tài “Biện pháp giúp trẻ 5-6 tuổi phát triển lĩnh vực thể chất” trong trường mầm non tôi nhận thấy trẻ thay đổi qua từng tiết học của chuyên đề, trẻ rất hứng thú. Khi học, trẻ luôn phối hợp nhịp nhàng cùng cô giáo, các bạn, trẻ biết sử dụng một số đồ dùng trong vui chơi, học tập, thực hiện các bài tập vận động chính xác. Từ đó, trẻ tự tin, mạnh dạn hơn trước đám đông và nhanh nhẹn hẳn lên đã mang lại hiệu quả rất lớn trong việc hình thành ở trẻ khả năng thích nghi với chế độ sinh hoạt, nề nếp, hình thành kĩ năng trong ăn uống, ngủ nghĩ, vệ sinh hợp lý, trẻ biết làm một số việc từ dễ đến khó, từ đơn giản đến phức tạp, trẻ có kĩ năng tự bảo vệ và chăm sóc bản thân, hiểu biết ích lợi của việc luyện tập vận động đối với sự phát triển toàn diện của cơ thể.
Với biện pháp và thời gian thực hiện, tôi nhận thấy kết quả đạt được rất đáng mừng. Đa số trẻ đã cơ bản thực hiện được các vận động theo yêu cầu của tôi. Trẻ ở lớp đã biết thực hiện được các bước vệ sinh để đảm bảo sức khỏe.Trẻ tăng cân tự nhiên, trẻ biết giữ gìn vệ sinh cá nhân, trẻ có những hiểu biết về dinh dưỡng và ăn uống đúng cách chăm sóc sức khỏe cho bản thân, và hình thành cho trẻ hành vi thói quen văn hóa vệ sinh trong sinh hoạt để trẻ phát triển hơn về thể chất.
Tỷ lệ trẻ suy dinh dưỡng giảm đến cuối năm học trẻ suy dinh dưỡng nhẹ cân tại lớp giảm còn 2,1 %, suy dinh dưỡng thấp còi còn 2,3%. Trẻ nhanh nhẹn, hoạt bát, mạnh dạn, tự tin và có ý thức tổ chức kỷ luật trong tất cả các hoạt động, trẻ hứng thú thích vận động, thỏa mãn nhu cầu vận động có kỹ năng tự bảo vệ bản thân, hiểu biết ích lợi của việc luyện tập vận động để cơ thể khỏe mạnh.
2. Những thông tin cần được bảo mật: Không
3. Danh sách những thành viên đã tham gia áp dụng thử hoặc áp dụng
sáng kiến lần đầu – nếu có:
TT Họ và tên Nơi công tác Nơi áp dụng sáng kiến Ghi chú
1 Nguyễn Thu Nguyệt Trường MN Đại Hiệp Tại lớp Lớn 4 trường MN Đại Hiệp
2 Nguyễn Thị Hiền Trường MN Đại Hiệp Tại lớp Lớn 3 trường MN Đại Hiệp
Đại Hiệp, ngày 13 tháng 03 năm 2024 Người nộp đơn

Trần Thị Thương