sáng kiến kinh nghiệm .Giáo viên nguyễn thị thu bân

ĐƠN YÊU CẦU CÔNG NHẬN SÁNG KIẾN
Kính gửi: Hội đồng sáng kiến kinh nghiệm trường MN Đại Hiệp
Tôi (chúng tôi) ghi tên dưới đây:

Nguyễn Thị Thu Bân
07/08/1990
Trường MN Đại Hiệp

GV
ĐHSPMN
100%
Là tác giả (nhóm tác giả) đề nghị xét công nhận sáng kiến: “Một số biện pháp nâng cao chất lượng lĩnh vực phát triển thể chất cho trẻ mầm non”
1. Chủ đầu tư tạo ra sáng kiến (trường hợp tác giả không đồng thời là chủ đầu tư tạo ra sáng kiến): Nguyễn Thị Thu Bân
2. Lĩnh vực áp dụng sáng kiến: Lĩnh vực phát triển thể chất cho trẻ mầm non.
3. Ngày sáng kiến được áp dụng lần đầu hoặc áp dụng thử (bắt buộc phải ghi để làm cơ sở đánh giá tính khả thi, hiêu quả của sáng kiến): Ngày 10 tháng 10 năm 2023
4. Mô tả bản chất của sáng kiến (đề nghị ghi rõ để làm cơ sở xét sáng kiến, nếu bỏ qua các bước này thì sáng kiến có thể không đề nghị công nhận)
Phát triển thể chất cho trẻ ở trường mầm non là một trong những nội dung cần thiết và rất quan trọng. Mục đích của lĩnh vực phát triển thể chất là giúp trẻ rèn luyện thể lực, tăng cường khả năng vận động, phát huy tốt các tố chất vận động, nhằm đáp ứng yêu cầu của chương trình giáo dục mầm non đối với các độ tuổi. Bên cạnh đó, chuyên đề cũng rèn luyện tính trung thực, tính tổ chức kỷ luật, tinh thần tập thể, lòng dũng cảm và khả năng tự quản, tự lập cho trẻ; đồng thời, hình thành nhận thức và thói quen vận động cần thiết, có lợi cho sức khoẻ ngay từ những năm đầu đời.
Trong những năm gần đây, cùng với tốc độ tăng trưởng của nền kinh tế, sự dồi dào thực phẩm, sự chăm sóc ăn uống quá mức yêu cầu về năng lượng cũng như việc xem tivi, video, chơi trò chơi điện tử nhiều, đã tạo nên tình trạng thừa cân, béo phì ở trẻ em. Ngoài ra, việc ít hoạt động còn hạn chế sự hình thành và phát triển các vận động cơ bản và các tố chất cần thiết cho trẻ.
Bên cạnh đó, giáo viên mầm non vẫn chưa nhận thức hết tầm quan trọng của việc phát huy tính tích cực vận động cho trẻ. Mặc khác, do lớp học quá đông, diện tích chật hẹp, thiếu kinh nghiệm trong việc tổ chức hoạt động vận động cho trẻ, nên giáo viên thường lúng túng khi tổ chức cho trẻ vận động, hoặc có tổ chức nhưng qua loa, thiếu hiệu quả dẫn đến trẻ không hứng thú khi tham gia hoạt động này, mặt khác nhà trường và giáo viên cũng chưa có sự đầu tư môi trường đúng mức để tạo điều kiện cho trẻ hoạt động tốt, giáo viên chưa có khả năng tích hợp và đổi mới hoạt động cho tốt.
Nhận thấy rõ tầm quan trọng của nội dung vừa nêu trên và thực trạng dẫn đến hoạt động giáo dục thể chất chưa tốt. Nên tôi đã chọn đề tài: “Một số biện pháp nâng cao chất lượng lĩnh vực phát triển thể chất cho trẻ mầm non” nhằm góp phần phát huy tính tích cực vận động của trẻ một cách có hiệu quả hơn.
4.1 Phân tích tình trạng của giải pháp đã biết (phân tích ưu điểm, nhược điểm của nó)”:
Mục tiêu chương trình giáo dục mầm non nhằm giúp trẻ phát triển toàn diện, hài hòa về các mặt thể chất, nhận thức, ngôn ngữ, tình cảm, kĩ năng xã hội và thẩm mỹ, chuẩn bị cho trẻ vào học tiểu học. Trong đó giáo dục thể chất là mục tiêu quan trọng, yêu cầu cuối cấp mầm non trẻ phải đạt các mục tiêu của chương trình: trẻ khỏe mạnh, cân nặng và chiều cao phát triển bình thường theo lứa tuổi; thực hiện được các vận động cơ bản một cách vững vàng, đúng tư thế; có khả năng phối hợp các giác quan và vận động; vận động nhịp nhàng, biết định hướng trong không gian, có kĩ năng trong một số hoạt động cần sự khéo léo của đôi tay.
Bên cạnh đó, trẻ mầm non “Học mà chơi – chơi mà học”. Hoạt động vui chơi là hoạt động chủ đạo của lứa tuổi mầm non. Nếu ta quan tâm lo lắng đến sức khỏe của trẻ, muốn trẻ lớn lên một cách mạnh mẽ, hãy chú ý đến sự tích cực vận động của trẻ. Sự trì trệ, ít vận động kéo dài sẽ nhanh chóng làm suy yếu cơ thể trẻ.
Trẻ hoạt động rất tích cực, luôn ở trong trạng thái vận động, luôn chân, luôn tay không ngồi yên. Điều này làm cho trẻ phát triển nhanh, tốt về thể lực, trí tuệ…Vì vậy, người lớn không nên bắt trẻ ngồi yên, cũng như không hạn chế, cấm đoán trẻ vận động, hoạt động vừa sức giúp cho trẻ thỏa mái, kích thích hoạt động của các hệ cơ quan bên trong như hệ tuần hoàn, hệ thần kinh, hệ hô hấp, hệ tiêu hóa…đặc biệt khi luyện tập với các yếu tố tự nhiên như ánh nắng mặt trời, nước, không khí…không chỉ tăng cường hiệu quả luyện tập mà còn giúp trẻ thích nghi tốt hơn với môi trường sống bên ngoài, tăng cường sức đề kháng cho trẻ, hoặc uốn nắn những tư thế sai cho trẻ mầm non…
Hoạt động phát triển vận động có ý nghĩa quan trọng trong việc rèn luyện thể lực toàn diện, nâng cao sức đề kháng của cơ thể đối với sự thay đổi của môi trường. Trẻ khỏe mạnh, thể chất phát triển tốt sẽ nhanh nhẹn, tích cực trong mọi hoạt động, tích cực tham gia tìm hiểu khám phá môi trường xung quanh và qua các trải nghiệm trong vận động, trẻ được cung cấp thêm kiến thức, kĩ năng, nhờ đó trẻ sẽ phát triển về mọi mặt. Chính vì thế, nâng cao tính tích cực vận động cho trẻ trong trường mầm non là một nội dung quan trọng cần thiết trong chương trình giáo dục mầm non mới hiện nay.
Hãy cố gắng tạo tối đa các cơ hội để trẻ được vận động với một số vật dụng đơn giản. Với phương châm: Hãy cho trẻ được nô đùa thay vì ra những mệnh lệnh buộc trẻ “ngồi im”
Với tình hình thực tế ở lớp đang phụ trách với số lượng là 35 trẻ, tôi nhận thức sâu sắc và xác định rõ những việc cần làm ngay đối với trẻ, với phụ huynh, để đẩy mạnh công tác nâng cao việc phát triển thể chất cho trẻ. Trong suốt quá trình thực hiện và tổ chức các hoạt động này lớp tôi đã gặp những khó khăn và thuận lợi sau:
1/ Thuận lợi :
Nhận được sự quan tâm và ủng hộ nhiệt tình của Ban giám hiệu cùng với phụ huynh để tôi hoàn thành tốt nhiệm vụ.
Trường có diện tích sân chơi rộng rãi với cây xanh thoáng mát, cơ sở vật chất khá đầy đủ rất thuận lợi cho việc tổ chức các trò chơi vận động cho trẻ.
Trong những năm học vừa qua, trường đã đầu tư thêm một số đồ dùng đồ chơi, đầu tư nhà bóng rộng rãi, có khu vui chơi leo núi, thang leo đảm bảo, phù hợp độ tuổi trẻ, một số dụng cụ như đi ván dốc giữ thăng bằng dành cho trẻ, đồ chơi cầu tuột, ném bóng….về phía lớp tôi đã làm nên những bộ đồ chơi phục vụ phát triển thể chất cho trẻ như vòng, gậy, cà keo, cổng chui, quả còn, đích cho trẻ ném…. giúp cho các bé thoải mái vui chơi.
Ngoài ra được sự đồng tình và nhất trí cao về quan điểm cũng như việc đầu tư chuyên đề “Phát triển thể chất trong năm”, phụ huynh đã tham gia đóng góp về vật chất lẫn tinh thần, đóng góp ý kiến vào công tác chăm sóc giáo dục trẻ qua các lần họp phụ huynh rất tốt.
2/Khó khăn:
Với thực tế lớp tôi đang thực hiện là đa số cha mẹ các cháu làm nông, công nhân, nên không có không gian để trẻ vui chơi, trẻ cũng không có đủ thời gian cần thiết để hít thở không khí trong lành trong môi trường thiên nhiên. Qua thực tiễn nghiên cứu và trao đổi với hầu hết các bậc cha mẹ học sinh và điều tra tâm sinh lý của học sinh trong trường, kết quả là: hàng ngày ở nhà, trẻ thường ngồi hàng giờ trước tivi, hay chơi trò chơi trên điện thoại, máy vi tính. Thỉnh thoảng, vào một thời điểm cố định, trẻ được chở đi thăm một nhóm bạn bè, người thân nào đó. Vì thế rất ít khi trẻ có được những trò chơi tự phát của riêng trẻ, những quan hệ giao tiếp khi chơi với các bạn đồng lứa…hậu quả không tránh khỏi là: nhiều trẻ thừa cân, béo phì, cháu rất thụ động, không khéo léo, linh hoạt, tinh thần kỷ luật và tính tập thể không cao, trẻ rất yếu đuối không mạnh dạn không dũng cảm khi tham gia thực hiện các vật động nhất là hoạt động leo, trèo, chạy. nhảy….tính tự lập trẻ rất hạn chế, sức khỏe trẻ không tốt nhiều cháu suy dinh dưỡng thể nhẹ cân và thấp còi ngay đầu năm.
Mặt khác đối với trẻ muốn cho trẻ tham gia hoạt động tốt cần phải có đồ dùng phát triển vận động đa dạng phong phú, có phòng hoạt động thể chất cho trẻ hoạt động, nhưng điều đó chúng ta chưa đáp ứng được cho trẻ.
4.2 Nêu nội dung đã cải tiến, sáng tạo để khắc phục những nhược điểm của giải pháp đã biết:
Xuất phát từ tình hình thực tế của lớp và yêu cầu nhiệm vụ đặt ra của nhà trường, để góp phần nâng cao chất lượng trong nhà trường, bản thân tôi đề ra các biện pháp cơ bản nhằm phát triển thể chất cho trẻ năm học 2023 – 2024 như sau:
– Nâng cao tính tích cực vận động cho trẻ
– Xây dựng môi trường kích thích tính tích cực vận động của trẻ
– Xây dựng môi trường kích thích tính tích cực vận động của trẻ
– Thi đua trong việc tổ chức cho trẻ vận động
– Tổ chức ngày hội ngày lễ và các hoạt động khác trong hoạt động phát triển thể chất cho trẻ
– Phối hợp với cha mẹ trẻ và cộng đồng tham gia xây dựng môi trường giáo dục phát triển thể chất để nâng cao chất lượng trẻ trong trường mầm non
4.3 Nêu các điều kiện, phương tiện cần thiết để thực hiện và áp dụng giải pháp:
Đối với sáng kiến này cần có thời gian, đầu tư cơ sở vật chất, thiết bị đầy đủ phục vụ cho công tác NDCSGD trẻ, xây dựng môi trường tổ chức các hoạt động đảm bảo an toàn.
4.4 Nêu các bước thực hiện giải pháp, cách thức thực hiện giải pháp (nhằm để giải quyết các vấn đề đã nêu trên):
Biện pháp 1: Nâng cao tính tích cực vận động cho trẻ
Mỗi ngày trẻ đến trường, phần lớn thời gian trong ngày trẻ đều ở trường với cô giáo và bạn. Vì thế trường lớp phải là nơi trẻ cảm nhận được sự quan tâm chăm sóc và an toàn. Trẻ cần những giáo viên luôn sẵn sàng đón tiếp trẻ.
Trước tiên, tôi triển khai một số nội dung phát triển vận động cho trẻ đến toàn thể các bậc cha mẹ học sinh ngay đầu năm học.
Đối với trẻ ở cuối tuổi lớp bé thì nội dung quan trọng là phát triển các nhóm cơ và hô hấp; các vận động cơ bản: , bò, trườn, đi, chạy, ném, bắt; phát triển các cử động bàn tay, ngón tay.
Đối với trẻ ở độ tuổi mẫu giáo là tập vận động các nhóm cơ và hệ hô hấp; tập các vận động cơ bản; các cử động bàn tay, ngón tay phát triển hoàn thiện, khéo léo và biết lợi ích của việc luyện tập đối với sức khỏe.
Sau đó tôi hướng dẫn cho trẻ các hình thức tổ chức phát triển vận động.
* Đối với hoạt động học:
Việc dạy trẻ những kĩ năng vận động, hình thành và phát triển các tố chất vận động phù hợp với từng lứa tuổi của trẻ, nội dung của chương trình thể dục: đội hình đội ngũ, bài tập phát triển chung, bài tập vận động cơ bản và trò chơi vận động.
(Ảnh 1: Hình ảnh bố trí đội hình phong phú cho trẻ khi thể dục )
Vấn đề quan trọng là tôi luôn lựa chọn hoạt động phù hợp với độ tuổi và khả năng của trẻ để tổ chức, đồng thời lựa chọn các trò chơi vận động phù hợp và bài tập phát triển chung đảm bảo hỗ trợ cho vận động cơ bản nhằm giúp trẻ nâng cao kỹ năng vận động trọng tâm, bước hồi tỉnh chúng ta cần chú ý đến sự hoạt động của trẻ, nên lựa chọn hoạt động nhẹ nhàng, thoải mái để trẻ thư giản sau hoạt động nhằm giúp cơ thể trẻ phát triển toàn diện các cơ và hệ hô hấp, các bộ phận khác cũng được khỏe hơn.
* Đối với hoạt động chơi:
Sắp xếp khoảng không gian an toàn cho trẻ vận động, kích thích hoạt động tự vận động của trẻ, quan tâm giáo dục cá biệt đối với trẻ hoặc khuyến khích trẻ tự vận động, tạo tình huống để trẻ có thể ôn luyện các vận động đã được luyện tập trong tiết học. Tạo điều kiện cho trẻ tự luyện tập những bài tập, trò chơi mà trẻ yêu thích, việc lựa chọn các phương tiện phát triển vận động cho trẻ cũng vô cùng quan trọng.
Đầu tiên là phương tiện vệ sinh, chế độ vệ sinh trong luyện tập cho trẻ tại các nhóm lớp: vệ sinh dinh dưỡng, vệ sinh môi trường, vệ sinh thân thể, vệ sinh trang phục. Vệ sinh thiết bị, dụng cụ thể dục cũng phải đảm bảo tính giáo dục, an toàn, thẩm mĩ. Tận dụng các phương tiện thiên nhiên như: ánh sáng mặt trời, không khí và nước cho trẻ tập luyện. Quan tâm đầu tư các bài tập thể dục, trò chơi vận động…, đầu tư phòng thể chất, sân chơi an toàn cho trẻ chơi. Có các loại đồ chơi cần thiết cho trẻ phát triển vận động như: cầu trượt, thang leo, bập bênh, ống chui, cổng, vòng, gậy, ghế thể dục, bục gỗ, cột ném bóng… Dụng cụ thể thao tự chế: cầu, bao cát, dây, nơ…, một số đồ dùng đan, tết, bện, cài khuy, buộc dây, cắt, dán, tô màu…
Bên cạnh đó, để góp phần nâng cao tính tích cực vận động cho trẻ trong trường mầm non, giáo viên có thể áp dụng những biện pháp khác nhau một cách sáng tạo như: Xây dựng môi trường kích thích trẻ hứng thú tích cực vận động, sử dụng biện pháp trò chơi trong hoạt động phát triển vận động, tổ chức đa dạng các hình thức thi đua nhóm lớn, nhóm nhỏ, cá nhân, tổ chức hoạt động lễ hội thể dục, thể thao, thi đấu…
Chính vì thế mà tôi đã thu hút được số trẻ tham gia hoạt động lên đến 100%, và trẻ hoạt động thật tích cực.
(Ảnh 2: Hình ảnh trẻ vận động nhóm với dụng cụ phát triển vận động)
Biện pháp2: Xây dựng môi trường kích thích tính tích cực vận động của trẻ
Môi trường luôn đặt ra cho trẻ những thử thách, tìm tòi, khám phá trong các hình thức hoạt động phát triển vận động hấp dẫn, lôi cuốn trẻ tích cực hứng thú tham gia vận động một cách tự nguyện và tự giác: Môi trường cần cung cấp cho trẻ em nhiều cơ hội để thực hiện các hoạt động phát triển vận động phù hợp “Chỉ khi ở trong một môi trường thuận lợi đứa trẻ mới có cơ hội phát triển đầy đủ và bộc lộ những tính cách tiềm ẩn của mình”. Môi trường kích thích nhu cầu trải nghiệm và thử thách khả năng vận động của trẻ.
* Môi trường trong lớp
Cần sắp xếp một khoảng không gian đủ rộng, có thể tận dụng hành lang để những trẻ dư cân béo phì tăng cường vận động, có thể tổ chức những vận động rèn luyện khả năng giữ thăng bằng, phát triển tố chất khéo léo, mạnh mẽ: Đi thăng bằng trên ván dốc hoặc trên ghế thể dục, ném còn, ném vòng ném cổ chai…thiết bị đồ dùng của lớp được nhà trường đầu tư tương đối đảm bảo danh mục đồ dùng đồ chơi tối thiểu mà Bộ giáo dục ban hành đồng thời theo nội dung phát triển thể chất vận động trong chương trình giáo dục mầm non theo thông tư 17, ngoài ra bản thân tôi còn tự làm ra một số đồ dùng phục vụ cho trẻ hoạt động như vòng, gậy, túi cát, cổng chui, dây thừng, khối gỗ cho trẻ đi dích dắt…Ngoài ra chúng ta cần chú ý sắp sếp đồ dùng đồ chơi đảm bảo an toàn, đồ chơi để sao cho trẻ tiện lấy và sử dụng khi tham gia hoạt động và đồng thời thuận lợi cho sự quan sát của giáo viên Vi dụ: nên treo các quả bóng ở độ cao thấp khác nhau để trẻ có thể nhảy lên đánh bóng, một vài thùng giấy để trẻ bò chui qua đường hầm, những hình khối để trẻ có thể tự sắp xếp leo trèo, bật nhảy…
(Ảnh 3,4: Hình ảnh minh họa việc bố trí đồ dùng trong lớp.)
*Môi trường ngoài trời
Tạo cho trẻ nhiều cơ hội được trải nghiệm thử thách vận động. Tất cả những trò chơi ngoài trời đều giúp trẻ phát triển sự thăng bằng, dẻo dai và khả năng phối hợp. Thiết bị để trẻ leo trèo phải được đảm bảo an toàn. Khoảng đất phía dưới đồ chơi phải mềm để đở cho trẻ khi ngã. Những đồ chơi để trẻ leo trèo: Vách núi nhân tạo, thang leo hình chữ A bằng dây thừng, dây thừng thắt nút. Ngoài ra tận dụng các lốp xe để trẻ có thể bò chui hoặc làm xích đu….Ngoài thiết bị đó ra tôi còn chuẩn bị các đồ chơi để trẻ hoạt động nữa đó là khu vui chơi cát, nước, sỏi, đá, lá cây, phế liệu an toàn như đệm mút, đệm lò xo…cho trẻ chơi. Ngoài ra tôi còn chọn những thời gian hợp lý để cho trẻ tham gia tắm nắng, không khí để tập thích ứng với khí hậu của các mùa.
(Ảnh 5: Hình ảnh trẻ chơi ngoài trời)
Trên đây là một số ý tưởng mà tôi đã lựa chọn và thực hiện để tạo môi trường cho trẻ tham gia hoạt động đạt hiệu quả rất cao cho lớp tôi và đã nhân rộng toàn trường, đối với trẻ không những tích cực hoạt động mà trẻ lanh lẹ và thông minh, hoạt bát, thích tự hoạt động nhóm lớn hoặc nhóm nhỏ, có lúc trẻ tự hoạt động cá nhân rất tốt.
Biện pháp 3: Một số trò chơi trong việc nâng cao thể chất cho trẻ
Hoạt động vui chơi là hoạt động chủ đạo của trẻ tuổi mẫu giáo, trong đó trò chơi vận động có vai trò to lớn trong việc hình thành và phát triển nhân cách trẻ. Giáo viên cần phải tạo cho trẻ bầu không khí thật sự hứng thú, tích cực để trẻ bộc lộ khả năng, hạn chế trong khi thực hiện kĩ năng vận động của mình, từ đó giáo viên sẽ có những điều chỉnh kịp thời nhằm giúp cho việc rèn luyện kĩ năng vận động của trẻ được hiệu quả hơn.
Biện pháp trò chơi có tác dụng nhằm gây hứng thú cho trẻ đến bài tập vận động, giúp trẻ thực hiện nhiều lần mà không nhàm chán, đánh giá được kết quả vận động của trẻ. Khi tham gia vào trò chơi, trẻ vận động tích cực hơn, tự nhiên, thoải mái, có tác dụng củng cố và rèn luyện kĩ năng, kĩ xảo vận động phát triển tố chất vận động. Khi chơi trò chơi vận động, hệ vận động được củng cố, các hệ cơ bắp của cơ thể trở nên rắn chắc hơn, các khớp xương và dây chằng trở nên linh hoạt, có tác dụng củng cố, tăng cường sức khỏe cho trẻ, tạo điều kiện cho việc rèn luyện thể lực, củng cố kĩ năng vận động trong điều kiện thay đổi. Hoạt động trò chơi mang tính tổng hợp và được xây dựng kết hợp với những kĩ năng vận động khác nhau như chạy, nhảy, bò…trong khi chơi trẻ có khả năng giải quyết bài tập mới xuất hiện một cách sáng tạo, thể hiện tính độc lập, nhanh trí trong việc lựa chọn cách thức vận động, những tình huống biến đổi bất ngờ trong quá trình chơi, sẽ kích thích thực hiện nhanh hơn, khéo léo hơn, biện pháp này tiến hành dưới hai dạng: – Đưa yếu tố chơi vào bài tập.
Ví dụ: “Trườn sấp” giống như các chú bộ đội, “vươn thở” cho trẻ bắt chước gà gáy, thổi bóng, ngửi hoa, “bò” như chuột, nhảy qua rảnh nước, nhảy như thỏ, Con bọ dừa, bò tới cờ….
– Sử dụng trò chơi vận động để tiến hành bài tập.
Ví dụ: Trò chơi “đuổi bắt” vận động chạy, “chuông reo ở đâu?” rèn luyện khả năng định hướng âm thanh, không gian cho trẻ.
Đối với mỗi loại hoạt động chúng ta chọn trò chơi phù hợp:
Ví dụ: Trò chơi rèn luyện bậc nhảy: Như trò chơi (Thỏ nhảy, chim bay về tổ, mèo và chim sẻ, chim sẻ và ô tô…)
– Trò chơi luyện đi và chạy: Qua suối hái hoa, Cái chuồn nhỏ, xe máy và chim sẻ, bé và con cáo….
Lựa chọn hoạt động chơi vận động phù hợp đã giúp cho lớp tôi hứng thú hoạt động và rất tích cực đạt hiệu quả, chất lượng cao, sức khỏe trẻ phát triển tốt.
Biện pháp 4: Thi đua trong việc tổ chức cho trẻ vận động
Mục đích của tinh thần thi đua nhằm hoàn thiện các kỹ năng, kỹ xảo vận động ở mức độ cao và rèn luyện phẩm chất đạo đức như lòng tự trọng, tinh thần đồng đội cho trẻ. Thi đua làm tăng hứng thú, tăng khả năng vận động, phát triển các tố chất vận động, kích thích, lôi cuốn trẻ vào việc tập luyện, biện pháp thi đua tiến hành dưới hai dạng:
*Thi đua cá nhân
Chọn các cháu ngang sức, mức độ thực hiện động tác gần ngang nhau, để tránh gây nản chí giữa các cháu. Lúc đầu, giáo viên yêu cầu trẻ thực hiện đúng bài tập: “ai bò đúng”, “ai ném đúng”, sau đó đòi hỏi cao hơn.
Ví dụ: “thi xem ai bật giỏi”, “thi xem ai chạy nhanh tới cờ”, “thi xem ai bật nhanh qua vòng”.
*Thi đua đồng đội
Phân chia đội sao cho tương đối vừa sức, số lượng bằng nhau, yêu cầu tổ chức nhanh, các đội bắt đầu thực hiện cùng một lúc. Trước khi bắt đầu cuộc thi, nên cho trẻ nhắc lại điều kiện của cuộc thi. Sau khi chơi xong, giáo viên là người công bố kết quả thắng thua một cách khách quan, thì sẽ có tác dụng giáo dục sự công bằng trong một tập thể trẻ nhỏ.
Khi sử dụng biện pháp thi đua, cần tránh để trẻ hưng phấn quá mức, tránh gây những kích thích căng thẳng thần kinh làm ảnh hưởng không tốt đến hành vi và trạng thái của trẻ. Cần lưu ý đến thời gian mà trẻ vận động và tham gia thi đấu, điều khiển lượng vận động cho trẻ sao cho phù hợp.
(Ảnh 6: Hình ảnh trẻ thi đua trong hoạt động thể dục giờ học )
Biện pháp5: Tổ chức ngày hội ngày lễ và các hoạt động khác trong hoạt động phát triển thể chất cho trẻ
* Tổ chức ngày hội cho trẻ
Ngày hội, ngày lễ đặc biệt là ngày hội thể dục, thể thao, đối với trường chúng tôi đã tổ chức hội thi “Thể thao vui”, hội thi này chiếm vị trí quan trọng trong trường mầm non nói chung, lĩnh vực phát triển thể chất nói riêng. Trẻ được thực hiện các vận động theo một trình tự đã được sắp xếp. cô tổ chức ngày hội, ngày lễ để gây sự hấp dẫn, tò mò của trẻ. Trong ngày hội này, tất cả các trẻ đều được tham gia thể dục, thể thao một cách tích cực, hào hứng sôi nổi, qua đó thúc đẩy các hoạt động tập thể, tạo không khí náo nức cho trẻ vì trẻ được tham gia “biểu diễn”, “thi tài” của mình cho các bạn xem. Trong quá trình hoạt động tập thể như vậy, sẽ phát triển ở trẻ tính linh hoạt, mạnh dạn tự tin hơn, tinh thần tập thể và để lại cho trẻ ấn tượng cảm xúc vui vẻ, phấn khởi, óc thẩm mỹ về cái đẹp khi vận động của các “vận động viên tí hon” khi biểu diễn.
* Các hoạt động khác
Song song với ngày hội thể thao của bé chúng ta còn thường xuyên tổ chức cho trẻ phát triển vận động dưới nhiều hình thức phù hợp với lịch sinh hoạt hàng ngày, phù hợp với trẻ mầm non, tạo cảm giác thoải mái, vui vẻ cho trẻ khi tham gia hoạt động và hấp dẫn thu hút trẻ tham gia. Sưu tầm và sáng tác trò chơi vận động phù hợp với trẻ. Tổ chức cho trẻ tham gia các hoạt động phát triển vận động dưới các hình thức: Chơi tự do, thi bé khéo tay, Hội khỏe Bé mầm non…và nhà trường cũng đã hợp đồng công ty dạy nhảy aerobic cho các cháu, để các cháu có cơ hội học nhảy vừa nâng cao sức khỏe vừa phát triển năng khiếu của các cháu.
Điều quan trọng đối với trẻ phải là, tuổi mầm non không chỉ cần quan tâm đến sự phát triển trí tuệ, đây là thời điểm đặt nền móng cho sức khỏe lâu dài sau này của con người mà những trò chơi dưới đây đã được tôi sưu tầm và áp dụng tại lớp để mang lại niềm vui và sự phát triển toàn diện cho trẻ. Đây là những trò chơi kết hợp phát triển được nhiều kỹ năng và tố chất của trẻ trong những lần chơi. Có thể tổ chức những trò chơi này trong nhà hay ngoài trời, cũng như cho bất kỳ độ tuổi nào trong khoảng từ 3 đến 6 tuổi.
* Trò chơi “Mèo đuổi chuột”
Cho trẻ đứng thành vòng tròn nắm tay nhau giơ lên cao làm thành hang. Một trẻ làm Mèo, một trẻ làm Chuột đứng quay lưng vào nhau trong vòng tròn. Khi có hiệu lệnh của cô, trẻ làm Chuột chạy trước và trẻ làm Mèo đuổi theo. Chuột chạy vào hang nào thì Mèo phải chạy vào hang đó. Khi Mèo bắt được Chuột ở hang nào thì hai trẻ ở hang đó đổi vai thành Mèo và Chuột, còn hai trẻ làm Mèo, Chuột sẽ nắm tay nhau làm hang.
*Trò chơi “Chim đổi lồng”
Cho 2 trẻ cầm tay nhau đứng làm bẫy, các bẫy chuột rãi đều gần nhau. Các trẻ còn lại làm chuột. Các chú Chuột bò quanh và chui qua chui lại dưới các bẫy chuột, các chú chuột vừa chui qua bẫy vừa kêu “chít, chít”.
Khi có tín hiệu “bẫy sập”, 2 trẻ làm bẫy làm động tác sập tay xuống bắt chuột, các chú Chuột phải chui thật nhanh ra khỏi bẫy để không bị bắt. Nếu chú Chuột nào bị bắt sẽ đổi vị trí cho bạn làm bẫy.
*Trò chơi “Một-bước, hai- bước”
Có thể tổ chức một trò chơi tuyệt vời với một cái thang thông thường. Trò chơi vận động này tăng cường hệ thống tuần hoàn máu qua tim, phổi. Đặt cái thang nằm ngang,. Động viên trẻ leo qua thang và tiến lên phía trên. Trẻ di chuyển hướng đi sau cho không chạm vào bong bóng đặt ở phía dưới.. Khi trẻ thuần thục và vượt qua trở ngại một cách nhẹ nhàng-cần nâng dần yêu cầu: thêm nhiều chướng ngại vật để trẻ thay đổi hướng liên tục.
*Trò chơi: “Vượt chướng ngại vật”
Chuẩn bị các chướng ngại vật để thành 2 hàng dọc trước mặt trẻ. Chia trẻ 2 đội đứng trước vạch xuất phát. Khi nghe hiệu lệnh trẻ đứng đầu chạy díc dắc vượt qua các chướng ngại vật gắn hoa lên bảng, sau đó trở về chạm vào tay cho bạn kế tiếp chạy lên. Khi kết thúc hiệu lệnh, đội nào nhiều hoa hơn sẽ chiến thắng
*Trò chơi “Cầu thủ bóng rổ”
Cho trẻ xếp thành hàng dọc trước vạch xuất phát. Khi nghe hiệu lệnh của cô, trẻ đứng đầu bật lên chạy đến sọt đựng bóng lấy một quả bóng, nhảy cao ném bóng vào rổ, chạy nhanh về xếp cuối hàng.
Yêu cầu trẻ trước bật được nửa ô thì trẻ sau bắt đầu xuất phát không chờ hiệu lệnh của cô.
Một trong những hình thức quan trọng của việc dạy kỹ năng vận động cơ bản cho trẻ mầm non là tiết thể dục (hoạt động phát triển vận động), trong trường mầm non hoạt động này cần phải được tổ chức trong tuần. trong mỗi hoạt động phát triển vận động đều giải quyết các nhiệm vụ chăm sóc, rèn luyện sức khỏe, hoàn thiện kỹ năng vận động, phát triển tố chất thể lực và giáo dục các phẩm chất đạo đức ý chí cho trẻ.
Sau đây là một số yêu cầu cần thiết đảm bảo cho việc tổ chức hoạt động phát triển vận động của trẻ ở lớp đạt hiệu quả:
– Giáo viên phải đảm bảo làm mẫu đúng khi dạy trẻ các kĩ năng vận động và các biện pháp thực hiện vận động khác nhau.
– Giáo viên cần phải chú ý theo dõi để trẻ không tự tiện sử dụng đồ dùng và dụng cụ trong quá trình hoạt động.
– Không để trẻ khi tập thể dục ở ngoài sân luyện tập mà không có giáo viên theo dõi việc vào, ra của trẻ.
– Khi tổ chức cho trẻ luyện tập, giáo viên cần chú ý chọn vị trí đứng sao có thể quan sát được tất cả trẻ, cần có đủ giáo viên phụ trách an toàn cho trẻ.
– Khi cho trẻ thực hiện bài tập với các dụng cụ (gậy, vòng…), giáo viên cần chú ý nhịp tập và khoảng cách giữa các trẻ.
– Giáo viên phải thường xuyên kiểm tra dáng điệu và tư thế đúng của trẻ trong suốt thời gian tiết học.
– Khi tổ chức tiết học cần chú ý trạng thái của trẻ, không để trẻ quá mệt mỏi. Trong trường hợp xuất hiện những biểu hiện mệt mỏi bên ngoài, cô đề trẻ nghỉ ngơi, sau đó chuyển sang hoạt động khác nhẹ nhàng hơn.
– Giáo viên giới thiệu cho trẻ các yêu cầu về hành vi trên tiết học và thường xuyên kiểm tra việc thực hiện các yêu cầu đó.
– Giờ học với tất cả các môn học khác nhau, nếu có thể lồng ghép thêm các trò chơi vận động làm tăng thêm sự hứng thú tích cực vận động. Qua đó giúp trẻ thực hiện nhiệm vụ học tập một cách nhẹ nhàng, tự nhiên, không áp đặt trẻ.
– Để trẻ tham gia trò chơi vận động nhiều lần mà không nhàm chán cô cần lưu ý: Tăng dần độ khó của các trò chơi (về yêu cầu, luật chơi, hành động chơi…) đồng thời có thể khuyến khích trẻ nghĩ ra các trò chơi mới.
– Trong khi trẻ tham gia thực hiện vận động tránh để trẻ chờ đợi quá lâu, không để trẻ hò hét cổ vũ quá sức làm ảnh hưởng đến sức khỏe của trẻ. Khi tổ chức cho trẻ thi đua cần quan tâm động viên khích lệ đối với những trẻ nhút nhát kém vận động, linh hoạt thay đổi điều chỉnh 2 đội sao cho cả 2 đội đều có cơ hội chiến thắng, tránh để một đội luôn giành chiến thắng sẽ làm ảnh hưởng tinh thần đội thua, mất tự tin vào bản thân
– Để trẻ vận động có hiệu quả phải biết chọn thời điểm thích hợp. Thời điểm thích hợp để trẻ tích cực vận động là buổi sáng. Khi tổ chức vận động cho trẻ cô cần chú ý quan sát trẻ để đảm bảo an toàn cho trẻ, nếu thấy trẻ mệt phải ngưng ngay và tuyệt đối không cho trẻ vận động quá sức. Lượng vận động trong giờ thể dục không nên quá tải, nên dừng trước khi trẻ mệt, ra mồ hôi nhiều, nhịp thở nhanh.
– Phải sưu tầm, thiết kế một số trò chơi vận động mới để áp dụng phù hợp vào các tình huống, các hoạt động khác nhau.
– Phải biết cách lôi cuốn, thu hút trẻ vào các trò chơi bằng các lời động viên, khuyến khích, giải thích luật chơi hấp dẫn…
– Tạo môi trường chơi đảm bảo an toàn, không gian thoáng đãng, đồ chơi phong phú, nhiều màu sắc, hình dạng. Tạo bầu không khí vui vẻ, hào hứng, môi trường vận động gần gũi, quen thuộc để trẻ cảm thấy thoải mái, hứng thú.
– Giáo viên và phụ huynh cần tạo cơ hội phát triển kỹ năng vận động của trẻ mọi lúc mọi nơi. Cần quan tâm đến hứng thú và sở thích riêng của trẻ để lựa chọn biện pháp tác động có hiệu quả.
– Hiệu quả của việc sử dụng các biện pháp phụ thuộc nhiều vào nhận thức của cô giáo.Cô phải là người hiểu trẻ, có tình yêu nghề, yêu trẻ và thích khám phá, có kiến thức có năng lực sư phạm, biết tạo ra môi trường hoạt động tích cực, tạo ra những tình huống hấp dẫn, động viên khuyến khích trẻ hứng thú, tích cực trong hoạt động phát triển vận động. Để nâng cao hiệu quả của quá trình dạy thể dục, là một trong những vấn đề quan trọng là phải đảm bảo mật độ vận động cho trẻ.
Biện pháp 6: Phối hợp với cha mẹ trẻ và cộng đồng tham gia xây dựng môi trường giáo dục phát triển thể chất để nâng cao chất lượng trẻ trong trường mầm non
Môi trường giáo dục vận động, thể chất cho trẻ trong trường mầm non có thể là môi trường lớp học, ngoài lớp học, việc xây dựng môi trường phát triển thể chất an toàn, phù hợp tạo điều kiện thuận lợi cho trẻ tham gia tích cực vào các hoạt động giáo dục phát triển thể chất nó ảnh hưởng lớn đến chất lượng, mục tiêu đề ra.
Chính vì thế mà chúng ta cần phối hợp tốt với phụ huynh và cộng đồng để xây dựng môi trường bao gồm các nội dung; tăng cường gây nhận thức của cha mẹ và cộng đồng để các đối tượng đó thống nhất kế hoạch thực hiện của lớp chúng ta qua nhiều kênh tuyên truyền khác nhau; Họp phụ huynh, tuyên truyền ở góc, hình ảnh về hoạt động thể chất, sổ liên lạc gia đình trẻ, thăm hỏi của giáo viên đếntừng gia đình trẻ, qua hội thi, hoạt động đồng diễn ….Đồng thời giải thích và giúp cho các đối tượng tham gia hiểu rõ hơn về vấn đề và việc làm của chúng ta, hiểu về môi trường hoạt động thể chất, bên cạnh tạo điều kiện tiếp cận số phụ huynh chưa hiểu hết vấn đề để họ giúp chúng ta xây dựng kế hoạch và thực hiện tốt hơn. Nhờ sự phối hợp và tổ chức tốt các hoạt động mà tôi đã huy động được sự tham gia của 100% phụ huynh của lớp vào cuộc tham gia tạo môi trường và giáo dục trẻ hiệu quả hơn. Bên cạnh qua hội thi tôi đã tuyên truyền tốt với cộng đồng về chất lượng và được cộng đồng và phụ huynh đánh giá cao.
4.5 Chứng minh khả năng áp dụng của sáng kiến (đã được áp dụng, kể cả áp dụng thử trong điều kiện kinh tế – kỹ thuật tại cơ sở; khả năng áp dụng cho những đối tượng, cơ quan, tổ chức khác):
Đề tài này được áp dụng trong việc nâng cao chất lượng lĩnh vực phát triển thể chất cho trẻ mầm non, với các giải pháp cơ bản có thể thực hiện rộng rãi ở các trường mầm non cả thành thị và nông thôn.
Đây là sáng kiến đơn giản nhưng khá hiệu quả đã được thực hiện công tác chăm sóc giáo dục trẻ, giúp cho bản thân trẻ luôn nhanh nhẹn hoạt bát khi tham gia vào hoạt động phát triển vận động.
5- Những thông tin cần được bảo mật (nếu có): Không.
6- Đánh giá lợi ích thu được hoặc dự kiến có thể thu được do áp dụng sáng kiến theo ý kiến của tác giả:
Qua một năm tiến hành và sửa đổi theo nhiều cách khác nhau để tìm ra những hướng tốt nhất cho cháu khi hoạt động phát triển thể chất, tôi nhận thấy rằng đa số cháu trở nên nhanh nhẹn, chủ động trong mọi hoạt động rõ rệt, tỉ lệ trẻ suy dinh dưỡng giảm cao, trẻ béo phì cũng giảm không kém, Trẻ khỏe mạnh phát triển cân đối, hài hòa về hình thái và chức năng cơ thể của trẻ. Phát triển các tố chất nhanh, mạnh, khéo, bền; phát triển khả năng định hướng trong không gian, có khả năng vận động và phối hợp vận động tốt, có ý thức giữ gìn sức khỏe bản thân, thích hoạt động, mạnh dạn, tự tin, có ý thức kỷ luật khi tham gia các hoạt động thể chất, phát huy các tố chất vận động khéo léo, kiên trì, bền bỉ, dẻo dai, đáp ứng yêu cầu mong đợi của chương trình GDMN.
Về phía trẻ:
– Phát triển khả năng thực hiện các vận động một cách tự tin và khéo léo; biết phối hợp vận động cùng trẻ khác, hào hứng tham gia vào hoạt động phát triển thể lực; khả năng sử dụng một số đồ dùng trong vui chơi, học tập, sinh hoạt. Hình thành một số hiểu biết về ích lợi của việc luyện tập vận động đối với sự phát triển cơ thể và bảo vệ sức khỏe.
Về phía giáo viên:
– Nắm được mục đích, yêu cầu phát triển vận động cho trẻ trong trường mầm non. Khai thác sâu nội dung phát triển vận động cho trẻ, xây dựng kế hoạch giáo dục thể chất cho trẻ theo chương trình GDMN phù hợp với trẻ của lớp. Nắm vững các phương pháp giáo dục thể chất, đổi mới hình thức tổ chức phát triển vận động lấy trẻ làm trung tâm.
– Xây dựng nội dung, cách thức tuyên truyền với các bậc phụ huynh về triển khai thực hiện phù hợp, làm chuyển biến nhận thức của phụ huynh trong việc phát triển vận động cho trẻ ngay từ khi đến lớp. Thu hút được sự quan tâm của phụ huynh đối với nhà trường: hợp tác cùng với giáo viên trong việc phát triển vận động cho trẻ, đóng góp công sức, kinh phí đầu tư mua sắm thêm thiết bị, dụng cụ, đồ chơi cho trẻ vui chơi.
– Đổi mới phương pháp giảng dạy, sáng tạo trong việc tổ chức các hoạt động vận động lấy trẻ làm trung tâm…..
Qua một năm tiến hành và sửa đổi theo nhiều cách khác nhau để tìm ra những hướng tốt nhất cho cháu khi hoạt động phát triển thể chất, tôi nhận thấy rằng đa số cháu trở nên nhanh nhẹn, chủ động trong mọi hoạt động rõ rệt, tỉ lệ trẻ suy dinh dưỡng giảm cao, trẻ béo phì cũng giảm không kém, Trẻ khỏe mạnh phát triển cân đối, hài hòa về hình thái và chức năng cơ thể của trẻ. Phát triển các tố chất nhanh, mạnh, khéo, bền; phát triển khả năng định hướng trong không gian, có khả năng vận động và phối hợp vận động tốt, có ý thức giữ gìn sức khỏe bản thân, thích hoạt động, mạnh dạn, tự tin, có ý thức kỷ luật khi tham gia các hoạt động thể chất, phát huy các tố chất vận động khéo léo, kiên trì, bền bỉ, dẻo dai, đáp ứng yêu cầu mong đợi của chương trình GDMN.
7- Đánh giá lợi ích thu được hoặc dự kiến có thể thu được do áp dụng sáng kiến theo ý kiến của tổ chức, cá nhân đã tham gia áp dụng sáng kiến lần đầu, kể cả áp dụng thử (lợi ích kinh tế, xã hội so với trường hợp không áp dụng giải pháp đó ; hoặc so với những giải pháp tương tự đã biết ở cơ sở hoặc số tiền làm lợi):
8- Danh sách những người đã tham gia áp dụng thử hoặc áp dụng sáng kiến lần đầu (nếu có):
Tôi (chúng tôi) xin cam đoan mọi thông tin nêu trong đơn là trung thực, đúng sự thật và hoàn toàn chịu trách nhiệm trước pháp luật.