SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM: MỘT SỐ BIỆN PHÁP GIÚP TRẺ 4-5 TUỔI CÓ MÔI TRƯỜNG HOẠT ĐỘNG TÍCH CỰC. TÁC GIẢ : THÁI THỊ NGHĨA
CỘNG HOÀ XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
Độc lập – Tự do – Hạnh phúc
BÁO CÁO SÁNG KIẾN
MỘT SỐ BIỆN PHÁP GIÚP TRẺ 4-5 TUỔI CÓ MÔI TRƯỜNG HOẠT ĐỘNG TÍCH CỰC
- Mô tả bản chất của sáng kiến:
Như chúng ta đã biết giáo dục mầm non là bậc học đầu tiên trong hệ thống giáo dục quốc dân, có nhiệm vụ chăm sóc, giáo dục trẻ từ 0 đến 6 tuổi. Để chuẩn bị cho thế hệ trẻ bước vào thời đại của nền văn minh trí tuệ, thời đại của công nghiệp hoá hiện đại hoá đất nước, và mục đích chung của của Giáo dục mầm non là phát triển tất cả các khả năng của trẻ, hình thành cho trẻ những cơ sở ban đầu của nhân cách con người. Muốn vậy, người làm công tác ở bậc học mầm non phải biết tổ chức môi trường cho trẻ hoạt động phù hợp tâm, sinh lý lứa tuổi giúp trẻ phát triển toàn diện về các mặt: thể chất, tình cảm, nhận thức, ngôn ngữ và thẩm mỹ.
Đối với các trường phổ thông, môi trường lớp học là bàn, ghế, phấn, bảng, dụng cụ học tập, thầy cô, bè bạn với không khí lớp học nghiêm túc và đi vào nề nếp. Khác với môi trường lớp học ở trường mầm non với các mảng tường, các góc chơi, đồ chơi được sắp xếp, trang trí nổi bật nhằm thu hút sự chú ý của trẻ cùng với không khí lớp học vui tươi, gần gũi giữa cô và trẻ. Đơn giản là thế nhưng việc thực hiện không hoàn toàn dễ dàng. Bởi môi trường giáo dục trong trường mầm non phải tạo cơ hội cho trẻ tìm tòi, khám phá, phát hiện nhiều điều mới lạ, hấp dẫn trong cuộc sống, trẻ được tự lựa chọn hoạt động cá nhân hoặc theo nhóm một cách tích cực, qua đó kiến thức và kỹ năng ở trẻ dần được hình thành. Môi trường đó phải đảm bảo an toàn về thể chất, tâm lý cho trẻ vừa có tác dụng giáo dục, có tính thẩm mỹ và phải được xây dựng trong suốt quá trình thực hiện chương trình chăm sóc giáo dục trẻ. Đặc biệt, từ khi đất nước chúng ta đang thực hiện đổi mới căn bản toàn diện giáo dục và đào tạo. Để thực hiện tốt công cuộc đổi mới này thì vấn đề xây dựng môi trường giáo dục cho trẻ mầm non được đặt ra ngày càng cấp thiết hơn. Bởi môi trường giáo dục luôn tạo ra cho trẻ sự phấn khởi, phát huy khả năng sáng tạo của mình nhằm để phát triển về nhận thức và thẫm mỹ.
Trong thực tế hiện nay, đa số giáo viên đã biết cách xây dựng môi trường giáo dục cho trẻ hoạt động, trẻ tích cực tham gia vào các hoạt động giáo dục do cô tổ chức. Tuy nhiên, vẫn còn một số hạn chế: môi trường cho trẻ hoạt động chưa phong phú, còn mang tính áp đặt, cách bố trí các góc hoạt động chưa linh hoạt, chưa khai thác hiệu quả sử dụng của các góc, các mảng tường, đồ dùng đồ chơi. Để trẻ tham gia vào các hoạt động ở trường mầm non một cách tích cực, chủ động, thích được khám phá và tìm hiểu về thế giới xung quanh – những yếu tố rất quan trọng giúp cho việc hình thành ở trẻ những kỹ năng ban đầu giup trẻ sẵn sàng tiếp nhận tri thức đó thì đòi hỏi chúng ta phải tạo một môi trường hoạt động tốt để trẻ tham gia tích cực vào các hoạt động. Chính vì vậy tạo môi trường hoạt động tốt là nhằm tạo cơ hội cho trẻ tìm tòi khám phá trải nghiệm củng cố những kiến thức đã lĩnh hội được trên tiết học, phát huy khả năng tư duy sáng tạo của trẻ.
Năm học này tôi được nhà trường phân công dạy lớp 4 tuổi yêu cầu giáo viên thực hiện tổ chức tiết học theo hướng đổi mới và tạo được môi trường hoạt động tốt cho trẻ hoạt động khi thực hiện, tôi rất lo lắng và suy nghĩ sẽ làm như thế nào? để thực sự tạo được môi trường hoạt động vui chơi cho tốt. Chính vì vậy tôi đã đi sâu nghiên cứu lựa chọn sao cho phù hợp với đặc điểm của lớp. Qua khảo sát thực trạng hoạt động vui chơi của lớp mình tôi thấy trẻ rất nhút nhát, chưa hiểu rõ vai chơi giao tiếp giữa các vai chơi và nhóm chơi còn hạn chế. Trẻ chưa có thao tác chơi, chơi còn thụ động làm theo hướng dẫn của cô. Chính vì vậy tôi đã đi sâu nghiên cứu tìm ra “ Một số biện pháp giúp trẻ 4-5 tuổi có môi trường hoạt động tích cực” ” nhằm giúp trẻ học tập vui chơi đạt kết quả tốt hơn và làm đề tài nghiên cứu cho mình.
1.1.Các giải pháp thực hiện, các bước và cách thức thực hiện:
Biện pháp 1: Bố trí sắp xếp các góc hoạt động trong lớp phù hợp
Để trẻ hoạt động tích cực thì trước hết phải tạo được góc chơi phù hợp. Vì thế tôi đã lựa chọn bố trí góc chơi có diện tích đảm bảo cho số trẻ tham gia vào hoạt động. VD: Khu vực góc chơi thiên nhiên sinh vật cảnh làm thí nghiệm khoa học tôi bố trí ở ngoài hành lang phía trước của lớp học để tận dụng lấy ánh sáng tạo cho các cây cối xung quanh vừa để tạo quanh cảnh đẹp cho lớp và có diện tích rộng cho trẻ hoạt động thoải mái.
Ngoài ra các góc chơi khác tôi bố trí trong phòng học.
+ Góc học tập nghệ thuật tạo hình tôi bố trí phía bên phải của lớp học, để tận dụng các mảng tường và các mặt sau của các giá để dán tranh ảnh có nội dung hướng dẫn trẻ hoạt động.
+ Góc chơi gia đình tôi sử dụng diện tích rộng và tách biệt có thể kê được giường tủ và giá nội trợ tôi bố trí ngay cửa ra vào của lớp vì đó là khoảng rộng nhất của lớp học.
+ Góc sách thư viện cần yên tĩnh hơn tôi bố trí nơi có cửa sổ ánh sáng phù hợp cho trẻ ngồi đọc thơ xem truyện.
+ Góc xây dựng và bán hàng tôi đã bố trí phía bên trái của lớp học có mảng tường rộng giành cho trẻ treo tranh gợi ý và có khoảng rộng dành cho nhiều trẻ chơi. Xây dựng các góc hoạt động khác nhau trong lớp nhằm tạo điều kiện cho trẻ hoạt động cá nhân hoặc theo nhóm nhỏ được nhiều hơn, hình thức hoạt động phong phú, đa dạng hơn. Giúp trẻ tìm hiểu và khám phá cái mới, hoạt động với đồ vật và rèn luyện kỹ năng.
Trong lớp tôi đã bố trí các góc như sau: Góc yên tĩnh xa góc hoạt động ồn ào
Ví dụ: Góc xây dựng và góc phân vai ở gần nhau và xa góc sách, góc xây
dựng tránh lối đi lại. Góc tạo hình gần nguồn nước….
Các góc có khoảng rộng, cách nhau hợp lý để bảo đảm an toàn và vận động của trẻ.
Thay đổi vị trí các góc sau mỗi chủ đề để tạo cảm giác mới lạ, kích thích hứng thú của trẻ.
Đặt tên các góc phải đơn giản, dễ hiểu và phù hợp với nội dung từng chủ đề đang thực hiện
Ví dụ: Khi thực hiện chủ đề “Gia đình” góc sách có thể đặt “ Thư viện của gia đình bé” nhưng khi sang chủ đề “ thế giới thực vật” góc sách có thể đặt “ Thư viện của các loại cây”..
Mặt khác tuỳ theo nội dung của từng chủ điểm mà lớp đang thực hiện để bố trí các góc chơi cho phù hợp. VD: Chủ điểm thế giới động vật tôi bố trí các góc chơi, bán hàng về các con vật nuôi, góc xây dựng, xây trang trại chăn nuôi, góc nghệ thuật tô vẽ nặn các con vật, góc học tập cắt dán các con vật, góc nấu ăn, biến các món ăn từ động vật.
Các góc chơi cần có ranh giới rõ ràng có lối đi lại giữa các góc đủ rộng cho trẻ di chuyển và thuận tiện cho sự bao quát của cô. Chính vì vậy tôi đã sử dụng các mảng tường và các giá tủ để ngăn cách. Khi thực hiện hoạt động chơi trẻ chỉ cần xoay giá là tạo thành góc chơi riêng biệt không bị ảnh hưởng đến các nhóm chơi khác. Sau khi thực hiện việc lựa chọn sắp xếp bố trí góc chơi cho trẻ phù hợp như trên tôi thấy có hiệu quả rõ ràng, trẻ chơi trật tự hơn không xô đẩy va chạm nhau. Các góc yên tĩnh không bị ảnh hưởng từ góc chơi đến các góc chơi có không gian rộng riêng biệt trẻ chơi thoải mái, chơi hứng thú. Và đặc biệt là cô giáo bao quát trẻ chơi tốt hơn.
Góc hoạt động được thiết kế phù hợp với chiều cao của trẻ để trẻ có thể dễ dàng lấy, cất đồ chơi và tự ý bày biện đồ chơi theo ý thích của mình. Sử dụng những sản phẩm do trẻ tạo ra để trang trí cũng như làm đồ dùng góc chơi, chính việc này làm cho góc hoạt động không bao giờ cũ đối với trẻ. Vì luôn được thay đổi để phù hợp với các chủ điểm trong năm học. Các góc hoạt động liên kết mật thiết với nhau, qua mỗi buổi chơi và ở các nhóm chơi khác nhau, trẻ có thể tạo ra nhiều sản phẩm để trưng bày, cũng như sử dụng sản phẩm của các bạn khác trong lớp để chơi, chính điều này làm cho mỗi buổi chơi trở nên phong phú hơn, hấp dẫn hơn và mỗi buổi chơi có hiệu quả hơn với trẻ. Không những vậy, việc tạo ra nhiều sản phẩm còn rèn cho trẻ những đức tính tốt, như: kiên trì, biết tôn trọng và giữ gìn sản phẩm do chính mình hay người khác tạo ra…
Bên cạnh đó xây dựng môi trường góc mở khuyến khích trẻ hoạt động
Tôi đã sử dụng những mảng tường và các giá đồ chơi để thiết kế thành những góc mở dể trẻ tham gia vào các hoạt động một cách tích cực.
Biện pháp 2: Trang trí các hình ảnh xung quanh lớp.
Như chúng ta đã biết đặc điểm của lứa tuổi mầm non là yêu thích cái đẹp. Xuất phát từ đặc điểm trên của trẻ để có góc chơi hấp dẫn tạo cảm giác mới lạ kích thích hứng thú cho trẻ tôi đã chú ý tới việc lựa chọn tranh ảnh phù hợp với chủ đề đáng thực hiện. VD: Ở góc chơi bán hàng thuộc chủ đề thế giới động vật tôi sử dụng hoạ tiết trang trí là hình ảnh chú mèo mặc quần áo rất đẹp xách làn đi chợ cùng với bạn thỏ và lấy tiêu đề cho góc là ”Siêu thị mini” VD: Góc chơi bác sĩ thuộc chủ đề thế giới động vật tôi trang trí hình ảnh bạn gấu mặc áo bác sĩ màu trắng đầu đội mũ có chũ thập, đeo ống nghe đang khám bệnh cho bệnh nhân thỏ và bên trên có ghi ”Phòng khám đa khoa của bé”.
Ngoài ra việc lựa chọn tiêu đề hoạ tiết trang trí ở các góc chơi cũng cần phải linh hoạt có sự kết hợp giữa các sản phẩm của trẻ và của cô để trang trí giúp cho trẻ cảm thấy yêu thích góc chơi đó hơn và tự tin, tự hào hơn khi thấy các sản phẩm từ chính tay mình làm được dùng để trang trí. Đó cũng chính là một trong những yếu tố giúp trẻ chơi sáng tạo hơn. VD: Ở góc chơi nghệ thuật chủ điểm ”gia đình” tôi sử dụng hình ảnh bố mẹ cùng các con đang quây quần bên bàn ăn, trên bàn ăn đó tôi đã lấy các sản phẩm của trẻ vẽ từ góc nghệ thuật như bát, đũa, thìa, tôm cua, cá để trả cắt và dán trang trí lên, trông bức tranh rất đẹp phù hợp với chủ điểm. Nhờ có sự kết hợp đó mà tôi thấy trẻ hào hứng hẳn và tạo ra những sản phẩm rất ngộ nghĩnh đáng yêu trong góc nghệ thuật.
Ngoài việc lựa chọn tiêu đề hoạ tiết ra tôi còn chú ý tới tranh ảnh của mẫu gợi ý trong góc chơi. Vì ở trẻ khả năng tư duy chưa bền trẻ dễ nhớ mau quên. Cho nên trong mỗi chủ điểm mỗi góc chơi cân có tranh mẫu gợi ý cung cấp kiến thức cho trẻ quan sát. Những bức tranh mẫu đó phải có hình ảnh sinh động màu sắc đẹp thu hút trẻ phù hợp khả năng nhận thức của trẻ. Khi áp dụng biện pháp này ở lớp mình tôi thấy trẻ rất thích hứng thú khi bước vào góc chơi mà mình lựa chọn. trang trí phải linh hoạt, hấp dẫn và thay đổi nội dung theo từng chủ đề, không dán cố định.
Trang trí hình ảnh phù hợp với chủ đề
Ví dụ : Chủ đề : “Thế giới động vật” thì phải dán hình ảnh những con vật lên mảng tường.
Chủ đề : “Thế giới động vật” thì có các chủ đề nhánh là:
+ Tuần 1: Động vật nuôi trong gia đình
+ Tuần 2: Động vật sống trong rừng
+ Tuần 3: Động vật sống dưới nước
+ Tuần 4: Chim – Côn trùng
Mỗi tuần phải trang trí hình ảnh phù hợp ( Có thể là sản phẩm của trẻ). Khi trang trí 4 nhánh xong qua chủ đề khác thì lột dần từng nhánh một và dán chủ đề mới vào.
Hình ảnh sưu tầm phải rõ ràng, màu sắc đẹp, có thể dán tên gọi ở mỗi bức tranh để tích hợp chữ viết vào. Khuyến khích sản phẩm của trẻ tự làm.
Hình ảnh dán phải vừa tầm mắt của trẻ: Không quá cao, không quá thấp trang trí phải linh hoạt, hấp dẫn và thay đổi nội dung theo từng chủ đề, không dán cố định.
Ví dụ : Góc học tập dán những ô số kì diệu để gắn chữ cái, số thay đổi theo chủ đề ( Chủ đề nào học đến chữ cái nào thì gắn chữ cái đó kết hợp với tranh có từ ) hay ở góc sách học đến bài thơ nào thì dán bài thơ đó lên
Không dán khít các mảng tường mà phải để dành khoảng trống để trẻ dán sản phẩm của mình theo chủ đề.
Biện pháp 3: Đồ chơi, đồ dùng ở các góc.
Để có một môi trường hoạt động cho trẻ chơi tốt thì việc lựa chọn đồ dùng đô chơi nguyên học liệu cho trẻ tại góc chơi rất quan trọng và cần thiết. Chúng ta đã biết tư duy của trẻ mầm non là thao tác với đồ vật đồ chơi. Vì vậy khi chơi ta phải có phương tiện chơi kèm theo, đó chính là những đồ dùng đồ chơi nguêyn hộc liệu phục vụ cho trò chơi mà trẻ đang chơi. Nếu thiếu những đồ chơi, nguyên học liệu đó trẻ không thể thao tác với vai chơi và tạo ra sản phẩm trong quá trình chơi được. VD: Ở góc chơi nấu ăn trẻ cần rất nhiều đồ chơi như ca, cốc, bát, thìa, tôm, cua, cá để phục vụ cho vai chơi của mình nấu các món ăn, nếu thiếu những đồ dùng đó trẻ không thể thực hiện được vai chơi. Như vậy ảnh hưởng tới kết quả chất lượng của trò chơi. Vì vậy tôi luôn chú ý tới việc lựa chọn đồ chơi nguyên học liệu sao cho phù hợp với từng góc, kích thích sự hứng thú đối với trẻ. Những đồ chơi tôi chuẩn bị đều có màu sắc đẹp có tiếng kêu và có nhiều chức năng trong sử dụng, đảm bảo an toàn không gây nguy hiểm. Với nguyên học liệu phục vụ cho các góc chơi tôi luôn tìm tòi và tận dụng những chai lọ nhựa, vỏ hộp sữa, cành cây khô, len vụn, rơm, rạ, sách báo, tranh ảnh cũ… và những nguyên vật liệu rẻ tiền dễ kiếm như bìa cát tông, giấy màu, rổ rá, tre… nguyên học liệu càng phong phú đa dạng bao nhiều thì sự thu hút đối với trẻ càng nhiều và phát huy trí sáng tạo. VD: Góc chơi bán hàng tôi tận dụng lọ dầu gội đầu đã hết cắt trang trí làm thành những chiếc làn nhỏ xinh xắn, cho trẻ chơi khi sách những chiếc làn đó trẻ rất thích. VD: Góc chơi nghệ thuật từ những cành cây cau khô tôi đã cắm vào những chiếc vỏ hộp sữa bên trong có đất nặn để tạo thành chậu cây, trẻ sử dụng gác chất liệu giấy màu, len vụn, rơm rạ để kết hợp trang trí thành cây rất đẹp và sống động. Nhờ thực hiện tốt biện pháp này mà đến nay lớp tôi đã có đầy đủ đồ dùng đồ chơi cần thiết, nguyên học liệu đa dạng phong phú phù hợp với góc chơi. Trẻ rất thích hoạt động và tạo ra nhiều sản phẩm đẹp.
Mỗi đồ dùng đồ chơi phải phù hợp với độ tuổi và mục đích giáo dục trẻ theo từng chủ điểm, kích thích trẻ phát triển các lĩnh vực vận động, nhận thức, ngôn ngữ, tình cảm và mối quan hệ xã hội.
Đồ dùng, đồ chơi, nguyên vật liệu trong từng góc được sắp xếp phải dễ thấy, dễ lấy, dễ lựa chọn.
Ví dụ : Những thiết bị đồ chơi nặng đặt ở dưới, những đồ chơi có nhiều bộ phận phải đặt theo bộ.
Màu sắc, hình dáng đồ dùng đồ chơi đẹp, hấp dẫn trẻ, đảm bảo an toàn.
Thường xuyên vệ sinh các giá và đồ dùng, đồ chơi sạch sẽ.
Các loại đồ dùng của trẻ có nhãn hoặc ký hiệu bằng chữ cái, số nhằm phát triển ngôn ngữ cho trẻ, giúp trẻ tự lấy đồ dùng mà không cần sự trợ giúp của cô, Trẻ có thể tự bảo quản đồ dùng cá nhân của mình
Ví dụ: Tôi đã chuẩn bị bì đựng hồ sơ màu trong để trẻ để tất cả đồ dùng như: Sách các loại, bút, sáp màu .. và ghi ký hiệu ngoài bìa. Đến giờ học trẻ chỉ tự lấy tự mở bì hồ sơ lấy sách cần học và tự cất gọn gàng, sạch sẽ.
Làm đồ chơi từ nguyên vật liệu thiên nhiên phù hợp với từng chủ đề nhưng có thể sử dụng cho nhiều hoạt động khác nhau.
Ví dụ: làm chiếc thuyền bằng xốp có thể cho trẻ học đếm, cũng có thể cho trẻ chơi xây dựng, cũng có thể cho trẻ chơi thả vật chìm, nổi..
Biện pháp 4: Trang trí trong các góc chơi
Trang trí phải linh hoạt, hấp dẫn và thay đổi nội dung theo từng chủ đề, không dán cố định.
Ví dụ : Góc học tập dán những ô bìa gương để gắn chữ cái, số thay đổi theo chủ đề ( Chủ đề nào học đến chữ cái nào thì gắn chữ cái đó kết hợp với tranh có từ ) hay ở góc sách học đến bài thơ nào thì dán bài thơ đó lên
– Không dán khít các mảng tường mà phải để dành khoảng trống để trẻ dán sản phẩm của mình theo chủ đề
Biện pháp 5: Hướng dẫn trẻ hoạt động.
Muốn trẻ hoạt động tích cực, sáng tạo, nghĩ ra nhiều cách chơi trong các góc hoạt động ngay từ đầu tôi phải biết cách giới thiệu các góc chơi và quản lý tốt qua trình trẻ chơi trong các góc. Biện pháp này giúp trẻ chủ động tìm kiếm đồ chơi khi cần, triển khai trò chơi, thu dọn và cất đồ chơi đúng quy định.
Việc giới thiệu cho trẻ làm quen với các góc chơi tiến hành chủ yếu vào đầu năm học, khi trẻ còn bỡ ngỡ, chưa quen với đồ dùng đồ chơi quanh lớp, chưa biết tên đồ chơi, vị trí đồ chơi và các chỗ để chơi vì vậy tôi phải giúp trẻ biết nơi để các đồ chơi, các góc chơi bắt đầu từ đâu, kết thúc ở đâu
Giới thiệu góc chơi nên tiến hành ngay đầu giờ chơi hoặc vào giờ sinh hoạt chiều.
Khi trẻ đã quen dần với các góc chơi và vị trí các đồ chơi thì cứ mỗi đầu chủ đề nên giới thiệu nội dung chơi của từng chủ đề( từng nhánh chủ đề)
Khi trẻ chơi cô phải bao quát trẻ, động viên, hướng dẫn những trẻ còn nhút nhát. Cô có thể nhập vai chơi cùng trẻ để hướng dẫn trẻ chơi sáng tạo hơn
Ví dụ: Cô nhập vai vào người mua hàng: “ Chào cô! bán cho tôi bông hoa Bao nhiêu vậy cô?.. Cho tôi xin, tôi cám ơn” Trẻ thấy cô làm như vậy trẻ sẽ bắt chước cách mua hàng giống cô để giáo dục trẻ phải biết lễ phép, phải biết cách xưng hô.
Trong giờ chơi luôn giáo dục trẻ chơi ngoan, cất dọn đồ chơi gọn gàng ngăn nắp
Ngoài giờ hoạt động góc phải nên cho trẻ hoạt động mọi lúc mọi nơi để trẻ khám phá hết những điều mới lạ xung quanh trẻ
Phải làm kí hiệu ở các góc để cho trẻ chơi tất cả các góc. Kí hiệu của trẻ
bằng số hoặc bằng chữ cái
Trẻ ở độ tuổi mẫu giáo lớn có trí tưởng tượng cũng như óc sáng tạo vô
cùng độc đáo. Để khuyến khích trí tưởng tượng và óc sáng tạo của trẻ chúng ta nên sử dụng và tận dụng nhiều nguyên vật liệu khác nhau để hướng dẫn trẻ làm đồ dùng đồ chơi để phục vụ chính những góc hoạt động trong lớp.
Cô hướng dẫn trẻ tạo ra những sản phẩm từ những viên sỏi, quả thông, xốp, giấy, bìa……
Cô cùng trẻ tượng tượng ra với những nguyên vật liệu này có thể làm thành những sản phẩm rồi cùng trẻ trang trí và giúp đỡ trẻ để có thể hoàn thành được sản phẩm của mình. Qua các buổi chơi, trẻ có thể tạo ra nhiều sản phẩm độc đáo và chính những sản phẩm này được sử dụng để trang trí vào các góc chơi, điều này càng khuyến khích trẻ hoạt động tích cực.
Biện pháp 6: Phối hợp với phụ huynh.
Muốn tạo môi trường hoạt động tích cực cho trẻ thì bên cạnh việc chuẩn bị của nhà trường của cô giáo cũng rất cần sự giúp đỡ tích cực của phụ huynh học sinh. Chính vì vậy tôi đã xác định đây là một biện pháp vô cùng quan trọng ngay từ đầu năm học tôi đã chú ý đến khâu tuyên truyền đối với phụ huynh về việc tạo môi trường hoạt động tích cực cho trẻ. Biết được trẻ lớp mình cần có kỹ năng tham gia tốt các hoạt động tôi đã tuyên truyền với phụ huynh và nhờ phụ huynh kết hợp cùng với mình để giúp đỡ phát huy trí tích cực cũng như khả năng sáng tạo trong hoạt động vui chơi. Để làm được điều này tôi đã sử dụng bảng ghi rõ nội dung yêu cầu của chủ điểm đối với trẻ, yêu cầu đối với phụ huynh cần giúp đỡ và đóng góp những gì mà ở chủ điểm này cần có để hoạt động.
VD: Với chủ điểm thế giới thực vật ở bảng tuyên truyền tôi đã ghi rõ trẻ đang học chủ điểm ”thế giới thực vật” chủ điểm này gồm có các góc chơi nghệ thuật, học tập, thư viện, xây dựng, bán hàng, thiên nhiên. Yêu cầu phụ huynh giúp đỡ đóng góp các nguyên vật liệu phục vụ cho chủ điểm sách báo cũ, vải vụn, len vụn, bìa cứng… Thời gian để thực hiện chủ điểm là 3 tuần. Khi thấy tôi viết bảng tuyên truyền như vậy phụ huynh đã sẵn sàng đóng góp các nguyên vật liệu để giúp đỡ cô giáo, có nhiều phụ huynh khéo tay đã làm đồ chơi phù hợp với chủ điểm trẻ hoạt động.
Bên cạnh đó để có sự giúp đỡ hợp tác từ phía phụ huynh một cách tự giác và có hiệu quả. Tôi đã thông qua chương trình giảng dạy đổi mới cho phụ huynh nắm về mục đích, yêu cầu của phương pháp dạy mới, về chương trình ứng dụng công nghệ thông tin qua bảng tuyên truyền của các lớp, của trường, qua các cuộc họp phụ huynh định kỳ, để phụ huynh hiểu được tác dụng của việc dạy đổi mới hình thức tổ chức giáo dục trẻ 4 tuổi như thế nào.
Tôi thông báo với phụ huynh về thời gian biểu của lớp, tuyên truyền nội dung giảng dạy đến phụ huynh, mời phụ huynh tham quan lớp, dự giờ một số tiết dạy, tham quan triển lãm đồ dùng để phụ huynh hiểu rừ những khó khăn hạn chế về cơ sở vật chất trang thiết bị để đáp ứng kịp thời cho nhu cầu dạy và học hiện nay. Qua đó vận động phụ huynh tham gia đóng góp ủng hộ thêm các nguồn sách báo tranh truyện, cây xanh cho trường nhằm thực hiện tốt việc chăm sóc giáo dục cháu.
1.2. Phân tích tình trạng của giải pháp đã biết (nếu là giải pháp cải tiến giải pháp đã biết trước đó tại cơ sở):
* Thuận lợi:
– Số lượng trẻ trong lớp đảm bảo 26 cháu/2 giáo viên.
– Giáo viên đứng lớp nhiệt tình, năng nổ trong công tác, có trình độ chuyên môn trên chuẩn.
– Phòng học có đủ diện tích, đảm bảo yêu cầu quy định, rộng rãi, thoáng mát, cơ sở vật chất khá đầy đủ trang thiết bị của trường phục vụ cho việc dạy và học theo quy định.
– Đa số trẻ trong lớp tôi đều đã học qua lớp mẫu giáo bé nên có nề nếp học tập. Một số cháu tích cực khi tham gia vào các hoạt động.
– Bản thân tôi là giáo viên công tác trên 10 năm nên tích lũy được một số kiến thức cũng như kinh nghiệm để dạy trẻ.
* Khó khăn:
– Lớp tôi nhiều cháu còn nhút nhát, chưa mạnh dạn khi tham gia vào các hoạt động nên rất hạn chế trong việc chủ động sáng tạo.
– Đa số phụ huynh làm nghề nông, công nhân đời sống còn nhiều khó khăn nên ít có thời .
gian chăm lo cho con, phần lớn đều nhờ cậy ông bà và giao phó cho cô giáo ở trường.
Vì vậy, việc thống nhất quan điểm, biện pháp chăm sóc giáo dục trẻ giữa giáo viên và phụ huynh còn gặp nhiều khó khăn.
1.3. Nội dung đã cải tiến, sáng tạo để khắc phục những nhược điểm hiện tại( nếu là giải pháp cải tiến giải pháp đã biết trước đó tại cơ sở)
Chất lượng chăm sóc, giáo dục trẻ trong trường mầm non phụ thuộc nhiều vào sự tham gia đóng góp của gia đình và cộng đồng. Vì vậy, trong quá trình giáo dục, giáo viên cần có sự phối hợp chặt chẽ với gia đình bằng nhiều nội dung và hình thức phong phú như:
Bố trí sắp xếp các góc hoạt động trong lớp phù hợp.
Trang trí các hình ảnh xung quanh lớp.
Lựa chọn đồ chơi nguyên học liệu cho trẻ tại góc chơi.
Trang trí trong các góc chơi.
Hướng dẫn trẻ hoạt động.
Phối hợp với phụ huynh.
1.4. Khả năng áp dụng của sáng kiến:
Với sáng kiến kinh nghiệm này thì áp dựng cho trẻ mầm non từ 3-6 tuổi, mỗi độ tuổi ta có thể áp dụng và lựa chọn đồ dùng và tạo môi môi trương khác nhau nhằm thu hút sự chú ý tìm tòi khám phá của trẻ.
Với sáng kiên tạo môi trương cho trẻ hoạt động này thì ở trường giáo viên cũng đã áp dụng vào việc trang trí môi trường lớp học, cũng như môi trường bên ngoài lớp nhằm cho trẻ khám phá các môi trường khác nhau, từ đó kích thích trẻ ham muốn hoạt động
1.5. Các điều kiện cần thiết để áp dụng sáng kiến:
Để sáng kiến áp dụng có hiệu quả cần phải đảm bảo các điều kiện sau:
- Điều kiện về con người:
Phối hợp với nhà trường tạo môi trường trong và ngoài lớp để thu hút sự chú ý của trẻ và trẻ có thể hoạt động với đồ vật, đồ chơi.
Tổ chức tốt các, hoạt động trong lớp, tạo môi trường học tập trong lớp thân thiện, phù hợp, có khoa học
- Điều kiện về cơ sở vật chất:
Dựa vào sách tâm lý học trẻ em lứa tuổi Mầm non.(Nhà xuất bản Đại học sư phạm năm 2005-2008).
Giáo trình đại học sư phạm mầm non môn tạo môi trường cho trẻ hoạt động tích cực ở trường mầm non.
Thông tư số 17/2009/TT/-BGDĐT ngày 25 tháng 7 đã tiến hành đổi mới toàn diện các mặt: mục tiêu, nội dung, phương pháp, hình thức tổ chức, môi trường hoạt động và cách đánh giá.
Tạo môi trường đẹp, phong phú hấp dẫn cho trẻ hoạt động tích cực.
1.6. Hiệu quả sáng kiến mang lại:
Qua quá trình áp dụng các biện pháp trên vào việc tạo môi trường cho trẻ hoạt động tích cực tôi đã thu được các kết quả thực tế trên lớp tôi như sau:
Giáo viên đã có kinh nghiệm xây dựng tạo môi trường hoạt động với tất cả các chủ đề. Đồng thời khi tổ chức hoạt động cho trẻ tôi thấy đã linh hoạt tự tin hơn. Trong các đợt kiểm tra giờ hoạt động nhất là hoạt động góc, hoặc kiểm tra toàn diện của trường tôi đều được xếp loại tốt.
Phụ huynh đã rất tin tưởng vào sự hướng dẫn dạy dỗ của tôi đối với các cháu và phụ huynh đã có ý thức phối kết hợp cùng cô để dạy trẻ
Qua một năm học nghiên cứu và thực thi đề tài: Biện pháp giúp trẻ 4- 5 tuổi có môi trường hoạt động tích cực, với 27 cháu ở lớp 4 tuổi Trường Mầm non Đại Hiệp cho thấy trẻ hứng thú, tích cực vào hoạt động cô đã tạo ở trong lớp, có kỹ năng tham gia vào các hoạt động, bổ sung kiến thức khá phong phú, có kiến thức vững vàng và thu được kết quả sau:
Hoạt động học tập (LQVH, LQVT…): 92%
Hoạt động vui chơi (hoạt động góc, hoạt động ngoài trời ….): 96%
Hoạt động ở mọi lúc mọi nơi (giờ đón trả trẻ, chơi tự do….): 96%
- Những thông tin cần được bảo mật – nếu có: Không có.
- Danh sách những thành viên đã tham gia áp dụng thử hoặc áp dụng sáng kiến lần đầu – nếu có: Chưa có
- Hồ sơ kèm theo (Bản mô tả nội dung sáng kiến có thể minh họa bằng các bản vẽ, thiết kế, sơ đồ, ảnh chụp mẫu sản phẩm… – nếu có)
Đại Hiệp, ngày 01 tháng 11 năm 2021
Người nộp đơn
Thái Thị Nghĩa
Hình ảnh:
Hình ảnh phương pháp 1: Bố trí các hoạt động trong lớp phù hợp
Hình ảnh giải pháp 2: Trang trí các hình ảnh phù hợp với trẻ
Hình ảnh giải pháp 3: Trẻ tham gia học tập theo nhóm ở các góc
Hình ảnh giải pháp 4: Trẻ tạo các sản phẩm theo ý tưởng của trẻ
Hình ảnh giải pháp 5: Trẻ cùng cô tạo ra các sản phẩm và trang trí lớp học
