SKKN: “Một số biện pháp giúp trẻ lớp mẫu giáo 3-4 tuổi tích cực tham gia hoạt động làm quen với toán theo quan điểm giáo dục lấy trẻ làm trung tâm “Phạm Thị Thanh Thảo

BÁO CÁO SÁNG KIẾN

1. Tên sáng kiến1: “Một số biện pháp giúp trẻ lớp mẫu giáo 3-4 tuổi tích cực tham gia hoạt động làm quen với toán theo quan điểm giáo dục lấy trẻ làm trung tâm “
2.Mô tả bản chất của sáng kiến7:
Hoạt động làm quen với toán là hoạt động học đòi hỏi độ chính xác, lôzic
cao. Để giúp trẻ lĩnh hội các kiến thức một cách đơn giản nhưng hiệu quả nhất, đối với hoạt động “Làm quen với toán” phụ thuộc vào nhiều yếu tố: Môi trường, cách tiếp cận, cơ hội, phương pháp.v.v.. Song trên thực tế cho thấy việc hình thành biểu tượng toán cho trẻ ở trường mầm non theo quan điểm giáo dục lấy trẻ làm trung tâm chưa được giáo viên quan tâm đúng mức, chưa chú trọng xây dựng môi trường học tập cho trẻ đồng thời ít tạo cơ hội cho trẻ được thực hành, trải nghiệm vì vậy hiệu quả giáo dục trẻ chưa cao.
Khi chuyên đề giáo dục lấy trẻ làm trung tâm được triển khai tôi thấy rằng việc tổ chức hoạt động cho trẻ làm quen với toán rất nhẹ nhàng linh hoạt trẻ hứng thú, tích cực tham gia vào hoạt động nên kết quả học tập cuả trẻ được nâng nên rõ rệt. Với lý do trên tôi lựa chọn đề tài: “Một số biện pháp giúp trẻ lớp mẫu giáo 3-4 tuổi tích cực tham gia hoạt động làm quen với toán theo quan điểm giáo dục lấy trẻ làm trung tâm “
Chính vì thế, trong năm học 2023-2024 tôi chọn đề tài: Một số biện pháp giúp trẻ lớp mẫu giáo 3-4 tuổi tích cực tham gia hoạt động làm quen với toán theo quan điểm giáo dục lấy trẻ làm trung tâm ”. Thực tế tôi và một số đồng nghiệp đã áp dụng sáng kiến vào lớp mình phụ trách sáng kiến đã mang lại lợi ích thiết thực cho đơn vị mình và đạt hiệu quả trên trẻ rất cao.
2.1. Các bước và cách thức thực hiện giải pháp:
Giải pháp 1: Tạo môi trường Toán học và đồ dùng đồ chơi phong phú đa dạng
Trong giáo dục lấy trẻ làm trung tâm, thì môi trường học tập có ý nghĩa vô cùng quan trọng đối với việc học tập và tiếp thu kiến thức của trẻ. Trẻ em vốn rất hiếu kỳ, chúng tò mò mong muốn được khám phá tất cả mọi vật xung quanh chúng. Để đáp ứng được nhu cầu đó của trẻ ngay từ đầu năm học tôi đã liệt kê các ý tưởng để trang trí, sắp xếp tạo góc chơi cho trẻ một cách hợp lý, phù hợp với trẻ, gần gũi và thuận tiện nhất khi trẻ sử dụng, đồ chơi của trẻ được sắp sếp dễ lấy dễ cất, dễ chơi, đồ chơi của trẻ phong phú đa dạng, đẹp thu hút và lôi cuốn trẻ.
Ví dụ: Góc học tập: Thay vì trẻ chơi với bút, vở, giấy, bảng, phấn, chữ cái, chữ số cô để ngăn nắp sắp sếp gọn gàng trong tủ, các hình ảnh in treo trên tường cho trẻ chỉ quan sát và đếm, khi trẻ chơi và cất đồ cũng khó và rất bất tiện, sản phẩm trẻ tạo ra cũng rất nghèo nàn trẻ không có cơ hội lựa chọn đồ chơi. Nay tôi đã trang trí góc theo hướng mở với nhiều góc nhỏ như Góc thư viện, khám phá khoa học, cây học toán:
Cây học toán: Tôi đã sử dụng bằng tấm nhựa cứng mà tôi sưu tầm ở các của hàng đóng đồ nhựa vít ốc chắc vào tường để làm cây học toán với các đồ dùng được thay thế theo chủ đề trẻ có thể chọn số theo số lượng hay xếp số tương ứng với con số, trẻ được hoạt động thoải mái, đồ dùng đồ chơi dễ lấy, dễ cất không sợ hỏng và rất thu hút trẻ.

học toán
Góc khám phá: Ngoài làm góc mở tôi còn làm thêm trò chơi “Bé được số nào” trẻ được thả bóng vào ô zic zăc xem bóng rơi vào giọ số nào trẻ rất vui vẻ, hào hứng khi được tham gia chơi trò chơi này và trẻ nào cũng thích được tham gia chơi
Bé khám phá khoa học
Ngoài trang trí môi trường lớp học tôi còn làm thêm đồ dùng đồ chơi tự tạo, cô và trẻ cùng sưu tầm các nguyên vật liệu của sẵn có như các loại sỏi, hột hạt (chè, mít, na, hạt gấc,…) để trang trí môi trường lớp học, phục vụ các hoạt động học và chơi của trẻ, đặc biệt sử dụng làm đồ dùng học tập trong hoạt động làm quen với toán trẻ rất thích.
Từ những thay đổi đó tôi thấy rằng trẻ tham gia các hoạt động trên lớp bằng các góc mở không những trẻ rất hào hứng, tập trung vào các góc mà còn giúp trẻ phát triển về ghi nhớ, tư duy, sáng tạo, trẻ được chơi và lựa chọn đồ chơi thoải mái, trẻ thực sự chơi bằng học học bằng chơi.
Giải pháp 2: Tổ chức tốt hoạt động cho trẻ làm quen với toán theo quan điểm giáo dục lấy trẻ làm trung tâm
Để tổ chức tốt hoạt động cho trẻ làm quen với toán tôi luôn phải suy nghĩ, tìm tòi, học hỏi để đưa ra những hình thức tổ chức sáng tạo, linh hoạt để thu hút trẻ tham gia vào hoạt động một cách tích cực nhất: Tôi học hỏi qua mạng, sách báo, đồng nghiệp, ….
Khi tổ chức hoạt động học tôi luôn quan sát, tìm hiểu xem trẻ cần gì? Muốn gì? Nhận thức của trẻ đến đâu? Để đưa ra những nội dung hoạt động phù hợp, vừa đáp ứng nhu cầu của trẻ, nhưng vẫn đáp ứng mục đích yêu cầu của nội dung giáo dục đưa ra.
Nếu như trước đây đồ dùng của trẻ là do cô chuẩn bị và lấy cho trẻ, thay vào đó cô và trẻ cùng chuẩn bị đồ dùng, trẻ tự chọn, lấy đồ dùng và trẻ được trải nghiệm với những đồ dùng đó theo gợi ý của cô trước khi cô cung cấp kiến thức, nội dung giáo dục để phát huy tính tích cực của trẻ cũng như trẻ có ý thức phối kết hợp với bạn trong hoạt động nhóm, phát huy sự sáng tạo trong các hoạt động thực hành, trải nghiệm
Ví dụ: Hoạt động toán: “Đếm đến 5, nhận biết các nhóm có 5 đối tượng, biết số 5” Cô không chuẩn bị sẵn hết các đối tượng ở rổ mà cô chỉ để 1 đối tượng còn đối tượng còn lại trẻ sẽ là người đi lấy như vậy trẻ được trực tiếp lấy đồ và còn giúp trẻ ôn đếm 1 lần nữa (Trong rổ đồ chơi của con có gì? Con hãy xếp hết số đĩa ra trước mặt? Chúng mình đi lấy thêm 4 quả dâu tây nữa nào?)
Trẻ lấy đối tượng thứ 2
Khi tổ chức hoạt động chung về nhận biết số lượng và so sánh thêm bớt, để trẻ hứng thú và tự nguyện tham gia vào hoạt động đồng thời lĩnh hội được các kiến thức, kỹ năng một cách đầy đủ, tự tin, nhẹ nhàng, thoải mái, tránh sự gò bó, áp đặt, khô khan thì ta phải lôi cuốn trẻ vào bài một cách hấp dẫn từ đầu giờ đến cuối hoạt động học: Như dùng các thủ thuật khác nhau như đọc thơ, kể chuyện, câu đố, trò chơi.
Ví dụ: Với chủ đề: Động vật “ So sánh cao hơn – thấp hơn”. Tôi cho trẻ chơi trò chơi “Trời nắng, trời mưa” và dẫn các chú thỏ vào rừng chơi: Tôi hỏi trẻ , “Ai cao hơn?”, “Ai thấp hơn?”

Trẻ làm các chú thỏ vào rừng chơi
Tôi luôn tạo cơ hội cho trẻ tự tham gia, khám phá, trải nghiệm, trẻ được thoải mái, mạnh dạn trao đổi với bạn bè với cô. Trong khi tổ chức hoạt động tôi luôn khuyến khích sự tương tác giữa trẻ với trẻ dành thời gian cho trẻ suy nghĩ và trả lời, quan tâm đến sự khác nhau của trẻ. Tôi chỉ là người gợi mở hướng dẫn để trẻ tham gia trải nghiệm và khái quát chính xác lại kết quả.
Trẻ hoạt động theo nhóm
Không chỉ dừng lại ở các hoạt động học mà việc dạy cho trẻ vận dụng những kiến thức đã học vào các hoạt động trong ngày có ý nghĩa rất lớn, có tác dụng củng cố, giúp trẻ hiểu được ý nghĩa các kiến thức đối với cuộc sống xung quanh trẻ. Giáo viên tạo tình huống kích thích trẻ tìm tòi khám phá, trải nghiệm để trẻ tự rút ra kết quả sẽ giúp trẻ nhớ lâu.
Ví dụ: Khi ở nhà trẻ có thể đếm số người thân trong gia đình, đếm số bát trong bữa ăn hay đếm số con vật nuôi trong gia đình……
Khi áp dụng các biện pháp giúp trẻ tích cực tham gia hoạt động làm quen với toán theo quan điểm giáo dục lấy trẻ làm trung tâm tôi cảm thấy rất thích thú, các hoạt động nhẹ nhàng, lôi cuốn, thu hút trẻ, phát huy tính tích cực của trẻ khi tham gia vào hoạt động, kết quả trên trẻ được nâng cao rõ rệt.
Giải pháp 3: Phối kết hợp với phụ huynh để tổ chức tốt các hoạt động giáo dục
Nhằm tạo sự thống nhất giữa gia đình và nhà trường về việc chăm sóc giáo dục trẻ đặc biệt là giúp trẻ tích cực trong hoạt động làm quen với toán. Thông qua buổi họp phụ huynh đầu năm, qua trao đổi trực tiếp trong giờ đón và trả trẻ, qua nhóm Zalo tôi đã hướng dẫn phụ huynh phương pháp cùng con làm quen với biểu tượng ban đầu về toán qua một số hoạt động sinh hoạt của bé ở nhà như: Đếm đồ dùng, đồ chơi, đếm con vật nuôi nhà bé, hay hình dạng của các đồ vật trong gia đình của bé: Cửa hình chữ nhật, đồng hồ hình tròn…Hay khi đi siêu thị bố mẹ cho trẻ đếm số lượng một số mặt hàng trẻ yêu thích…
Qua đó tôi tuyên truyền cha mẹ học sinh ủng hộ các nguyên liệu, phế liêu, sản phẩm địa phương để làm đồ dùng, đồ chơi để trang trí lớp theo từng chủ đề cho trẻ học tập và trải nghiệm trẻ rất thích.
Nhiều cha mẹ trẻ trao đổi: Cháu về nhà rất thích đếm, bữa ăn cháu rất thích được đếm bát, đũa chia cho mọi người, hay đặt câu hỏi “Con đố mẹ biết con có mấy ô tô? Con có mấy ngón tay…” Phụ huynh rất vui và ủng hộ nhiệt tình hơn trong các hoạt động của lớp, của trường.
2.2 Phân tích tình trạng của giải pháp đã biết (nếu là giải pháp cải tiến giải pháp đã biết trước đó tại cơ sở):
*Ưu điểm:
– Được sự quan tâm giúp đỡ tạo mọi điều kiện của ban giám hiệu và chị em đồng nghiệp đã giúp đỡ tôi dạy tốt việc cho trẻ hứng thú làm quen với toán.
+ Có vườn cây, đồ chơi, các dụng cụ để cho trẻ đếm, so sánh… trong khuôn viên trường.
Giáo viên có kiến thức, kỹ năng cơ bản về việc tổ chức các hoạt động cho trẻ trải nghiệm trong quá trình làm việc nhóm của trẻ.
Trẻ được chăm sóc, yêu thương từ CBGVNV đến cha mẹ trẻ trong việc chăm sóc giáo dục nuôi dưỡng trẻ ở trường cũng như gia đình.
100% phụ huynh trẻ nên về kết nối phối hợp với GV qua nhóm Zalo của lớp luôn quan tâm đến trẻ, có tinh thần phối hợp tốt trong công tác CSGD trẻ.
*Hạn chế:
Qua việc áp dụng sáng kiến đem lại một số hiệu quả trong giáo dục trẻ vẫn còn một số khó khăn, hạn chế trong quá trình áp dụng như:
– Phần lớn các cháu lớp tôi đều mới được đi học chưa quen nề nếp còn nhút nhát thụ động chưa quen hoạt động học tập, hoạt động tập thể lắm.
– Thêm vào đó sức khỏe của các cháu không đều có cháu suy dinh dưỡng, cháu thừa cân. Sức khỏe không đồng đều nên khi học tập cũng hạn chế tiếp thu, hứng thú quan tâm đến các đối tượng xung quanh…
– Các cháu ở lớp tôi đa số là những trẻ lần đầu tiên đến trường, đến lớp, nên khả năng nhận thức và nề nếp của trẻ đang còn mang tính chất tự do, trẻ nhút nhát, rụt rè, chậm chạp, cũng ảnh hưởng đến chất lượng chung của lớp.
2.3. Nội dung đã cải tiến, sáng tạo để khắc phục những nhược điểm hiện tại (nếu là giải pháp cải tiến giải pháp đã biết trước đó tại cơ sở):
Từ những ưu và nhược điểm đã rút ra trong quá trình tổ chức thực hiện giáo viên luôn lựa chọn hình thức tổ chức hoạt động nhẹ nhàng tạo bầu không khí vui vẻ cho trẻ thông qua việc đổi mới hình thức tổ chức hoạt động giáo dục. Phát huy tối đa tính tích cực của trẻ khi tham gia hoạt động.
Bản thân luôn chú trọng môi trường cho trẻ học tập tạo tất cả mọi cơ hội để cho trẻ tự tham gia vào các hoạt động như trải nghiệm, giao tiếp, suy nghĩ, trao đổi với bạn và với cô.
Đối với giải pháp 1: Qua quan sát những đồ chơi xung quanh lớp và được xem hình ảnh trên màn hình trẻ đã sáng tạo và làm hoàn thành bài tập đạt kết quả cao. Cho trẻ đi thăm quan cửa hàng trưng bày đồ chơi tại lớp, trẻ quan sát, nhận xét so sánh sự giống nhau và khác nhau, sự đa dạng phong phú của gian hàng qua đó trẻ sẽ tư duy và tạo ra nhiều sản phẩm. Ngoài tích hợp đưa các hoạt động khác vào trong hoạt động tạo hình tôi còn cho trẻ học mọi lúc mọi nơi như. Khi đi dạo chơi trẻ được ngắm nhìn vật thật, được sờ nắn.
Đối với giải pháp 2: Ngoài việc cho trẻ tham gia các hoạt động do cô hướng dẫn thì việc cho trẻ tự do khám phá các trò chơi, các hoạt động dưới sự quan sát của cô với đồ dùng đồ chơi sẵn có trong sân trường là việc hết sức cần thiết. Giúp trẻ phát triển một cách toàn diện về thể chất và tinh thần. Các trò chơi vận động luôn mang lại cho trẻ niềm đam mê và sự thích thú.
Đối với giải pháp 3: Trong một số hoạt động học tại lớp vào hoạt động mở đầu có thể kết hợp với phụ huynh cho trẻ hoạt động ở nhà mọi lúc mọi nơi để trẻ phát huy khả năng tư duy của trẻ. Đếm đồ dùng, đồ chơi, đếm con vật nuôi nhà bé, hay hình dạng của các đồ vật trong gia đình của bé: Cửa hình chữ nhật, đồng hồ hình tròn…Hay khi đi siêu thị bố mẹ cho trẻ đếm số lượng một số mặt hàng trẻ yêu thích…
2.4. Khả năng áp dụng của sáng kiến8:
Các giải pháp mà tôi đã thực hiện trong năm học 2023 – 2024 nội dung gần gũi, phù hợp với việc đổi mới hiện nay, nội dung dễ áp dụng, nên có thể áp dụng trong các trường mầm non trên địa bàn huyện. Trẻ được phát huy hết khả năng, tự tin tham gia các hoạt động, được phát huy tính tích cực trong các hoạt động. Chất lượng giáo dục trẻ được nâng lên.
2.5. Đánh giá lợi ích thu được hoặc dự kiến có thể thu được do áp dụng sáng kiến theo ý kiến của tác giả và theo ý kiến của tổ chức, cá nhân đã tham gia áp dụng sáng kiến lần đầu, kể cả áp dụng thử (nếu có):
2.5.1. Đánh giá lợi ích thu được hoặc dự kiến có thể thu được do áp dụng
sáng kiến theo ý kiến của tác giả:

Sau khi áp dụng các biện pháp trên trẻ đã đạt được kết quả tại lớp Bé 3 như sau:
TSTT Những biểu hiện về tính tích cực chủ động sáng tạo.
Đầu năm
Hiện nay

1 Trẻ hứng thú tích cực khi tham gia vào các hoạt động. 35% 90%

2 Trẻ chủ động sáng tạo trong các hoạt động ở lớp. 30% 90%

3 Trẻ hiểu lời nói và biết đặt câu hỏi phù hợp. 40% 90%

4 Trẻ nhanh nhẹn thông minh, ham hiểu biết 30% 80%

5 Trẻ chủ động giao lưu cùng cô và bạn. 30%
90%
*Đối với trẻ:
– Trẻ đã mạnh dạn tự tin hơn và đã có kiến thức đúng khi làm quen với Toán học
– Trẻ trả lời đúng các câu hỏi của cô một cách rõ ràng mạch lạc. Biết sử dụng đúng thuật ngữ Toán Học.
– Khả năng quan sát so sánh và phân loại của trẻ tốt hơn.
– Trẻ đã biết tự lựa chọn hoạt động trải nghiệm, tiến hành hoạt động thì tích cực, sử dụng đúng chức năng của đồ dùng, đồ chơi trong trải nghiệm.
– Trẻ tích cực tương tác với các bạn trong lớp, trong trường giúp trẻ thêm gắn bó với nhau, nâng cao tinh thần đoàn kết và ý thức tập thể, thực hiện tốt nhiệm vụ được giao.
– Hoạt động trải nghiệm còn giúp trẻ năng động, tự tin tham gia vào các hoạt động tập thể, hồn nhiên trong giao tiếp với mọi người xung quanh.
– Vốn từ của trẻ ngày thêm phong phú và trẻ có thể tự giải quyết một số tình huống đơn giản, phát huy óc sáng tạo tưởng tượng của trẻ trong cuộc sống hàng ngày. Biểu hiện của phụ huynh rất hài lòng về kết quả học tập của con mình.
*Đối với giáo viên:
Giáo viên biết tạo điều kiện cho trẻ hoạt động một cách tích cực, sáng tạo theo khả năng và nhu cầu của từng trẻ.Phát huy tính tích cựctrong các hoạt động, nhằm nâng cao chất lượng giáo dục đáp ứng nhu cầu đổi mới chung của toàn ngành học mầm non.
Giáo viên biết sử dung phương pháp giáo dục “Lấy trẻ làm trung tâm” cô chỉ là người tổ chức cho trẻ hoạt động. Các hoạt động giáo dục trọng tâm theo từng chủ đề được thiết kế xuất phát từ trẻ, chọn những kiến thức, kĩ năng gần với cuộc sống thực của trẻ
Giáo viên biết sáng tạo trong việc xây dựng môi trường giáo dục. Biết tận dụng những nguyên vật liệu, phế liệu sẵn có rẻ tiền để tạo điều kiện cho trẻ được hoạt động. Môi trường lớp học trở nên sinh động, hấp dẫn, gợi mở đối với trẻ
Giáo viên biết điều chỉnh biện pháp giáo dục trẻ bằng bảng liệt kê theo dõi quá trình hoạt động sự đánh giá kết quả theo các tiêu chí qua các kì khảo sát chất lượng trẻ.
2.5.2. Đánh giá lợi ích thu được hoặc dự kiến có thể thu được do áp dụng sáng kiến theo ý kiến của tổ chức, cá nhân đã tham gia áp dụng sáng kiến lần đầu, kể cả áp dụng thử (nếu có):
3. Những thông tin cần được bảo mật – nếu có:
4. Các điều kiện cần thiết để áp dụng sáng kiến:
Để sáng kiến áp dụng có hiệu quả cần phải đảm bảo các điều kiện sau:
a. Điều kiện về con người
– Cần có sự thống nhất về kế hoạch, nội dung, hình thức tổ chức thực hiện của tập thể cán bộ, giáo viên trong nhà trường.
– Biết tìm ra các giải pháp để thực hiện tốt chất lượng chăm sóc giáo dục trẻ. Tạo sự gắn bó giữa gia đình, nhà trường trong công tác phối hợp chăm sóc, giáo dục trẻ mầm non.
– Phát huy tính tích cực, sáng tạo của trẻ.
– Tuyên truyền và vận động phụ huynh ủng hộ nguyên vật liệu làm đồ dùng đò chơi và tích cực trò chuyện với trẻ.
b. Điều kiện về cơ sở vật chất
– Cần phải lập được kế hoạch, xây dựng bài giảng theo chủ đề một cách cụ thể, chi tiết, sáng tạo .
– Cần phải có sự ủng hộ kinh phí từ phụ huynh học sinh, của nhà trường.
– Địa điểm tổ chức phải đảm bảo phù hợp, sạch sẽ và an toàn cho trẻ.
– Đồ dùng đồ chơi cho trẻ phải đẹp mắt, phù hợp, an toàn cho trẻ.
5. Danh sách những thành viên đã tham gia áp dụng thử hoặc áp dụng sáng kiến lần đầu (nếu có):
TT Họ và tên Ngày tháng năm sinh Nơi công tác(hoặc nơi thường trú) Chức danh Trình độ chuyên môn Nội dung công việc hỗ trợ
1 Đỗ Thị Thu Hiền 1983 Trường MN Đại Hiệp Giáo viên Đại học SPMN Áp dụng SKKN này tại lớp Nhỡ 5

2 Võ Thị Kim Hằng 1985 Trường MN Đại Hiệp Giáo viên Đại học SPMN Áp dụng SKKN này tại lớp Bé 4

Đại Hiệp, ngày 10 tháng 03 năm 2023 Người nộp đơn

Phạm Thị Thanh Thảo